Thời sự Thứ Tư 17/01/2024: *Pháp sẽ giao thêm tên lửa tầm xa cho Ukraine. *Trudeau: Sẽ khó khăn cho Canada nếu ô. Trump tái đắc cử. *Putin tiếp ngoại trưởng Bắc Triều Tiên. *TQuốc mua chip lậu từ Nvidia. *Ai Cập thất thu từ kênh đào Suez do Houthi tấn công Hồng Hải. *Biểu tình lớn ở thị trấn xa Nga vì nhà hoạt động bị kết án. *Hỏa tiễn Iran giết chết hai trẻ em ở Pakistan
Võ Thái Hà tổng hợp
Tổng thống Macron: Pháp sẽ giao thêm tên lửa tầm xa cho Ukraina
Thu Hằng /RFI – 17/01/2024
Trong buổi họp báo ngày 16/01/2024 tại Paris, tổng thống Pháp Emmanuel Macron tái khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Kiev, « không để Nga chiến thắng » trong cuộc xâm lược Ukraina. Ông Macron thông báo « sẽ đến Ukraina vào tháng Hai » và Pháp « sẽ giao hàng loạt vũ khí mới » cho Kiev.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong cuộc họp báo tại điện Elysée, Paris, Pháp, ngày 16/01/2024. AFP – LUDOVIC MARIN
Trong số vũ khí sắp được giao cho Ukraina, có 40 tên lửa tầm xa Scalp và « vài trăm quả bom ». Tổng thống Macron cũng cho biết Pháp « đang đúc kết một thỏa thuận » về an ninh với Kiev theo mô hình thỏa thuận mà Anh Quốc và Ukraina đã ký hôm 12/01 và có thời hạn 10 năm. Đích thân tổng thống Pháp sẽ thông báo thỏa thuận này trong chuyến công du Ukraina.
Ngoài ra, Pháp và Liên Hiệp Châu Âu « sẽ có nhiều quyết định mới trong những tuần và những tháng tới nhằm không cho Nga chiến thắng ». Ông Macron phát biểu :
« Đối với tôi, nguy cơ lớn nhất là cuộc chiến xâm lược của Nga ở Ukraina. Chúng ta không thể để Nga thắng, chúng ta không được làm như vậy, bởi vì an ninh của toàn châu Âu và của các nước láng giềng của Nga sẽ bị tác động. Để Nga chiến thắng có nghĩa là chấp nhận rằng những quy luật của trật tự quốc tế, như chúng ta đã xác định, có thể không được tuân thủ. Những nước bạn hữu của chúng ta ở vùng Baltic, hay Ba Lan, Rumani, sẽ không còn sống được. Tôi cũng không quên Moldova và các nước ở vùng Kavkaz. Vì thế, chúng ta phải làm tất cả ( để Nga không chiến thắng) . Đối với tôi, đó là vấn đề chính yếu mà chúng ta phải huy động toàn lực và khó khăn cũng là từ đó ».
Tổng thống Ukraina kêu gọi gia tăng trừng phạt Nga
Chiều 17/01, tổng thống Pháp đến dự Diễn dàn Kinh tế Thế giới – WEF tại Davos, Thụy Sĩ. Cũng tại diễn đàn này, tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã liên tục gặp gỡ các nhà lãnh đạo thế giới và chủ các đại tập đoàn để vận động viện trợ cho Ukraina. Theo AFP, phát biểu trước cử tọa khoảng 1.500 người ngày 16/01, ông Zelensky lên án tổng thống « Putin là hiện thân cho chiến tranh, ông ấy sẽ không thay đổi ». Theo tổng thống Ukraina, biện pháp hữu hiệu nhất là « phải khiến ông ấy mất nhiều nhất có thể » thông qua việc tăng cường trừng phạt, kể cả lĩnh vực công nghiệp hạt nhân, hiện vẫn chưa bị trừng phạt.
Phía Nga « sẽ không bao giờ để bị buộc phải từ bỏ những thành quả đạt được », đó là tuyên bố của tổng thống Vladimir Putin trên truyền hình ngày 16/01. Ông còn bác bỏ « điều được gọi là công thức hòa bình » mà phương Tây và Ukraina thảo luận, ngụ ý nói đến hội nghị cấp cao về hòa bình cho Ukraina mà Thụy Sĩ sẽ tổ chức theo đề nghị của tổng thống Zelensky.
Thủ tướng Trudeau: Sẽ khó khăn cho Canada nếu ông Trump tái đắc cử
17/01/2024
Thủ tướng Canada Justin Trudeau
Nếu ứng cử viên hàng đầu của Đảng Cộng hòa, Donald Trump, giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới đây thì đó sẽ là ‘một bước lùi’ khiến cuộc sống của Canada trở nên khó khăn, Thủ tướng Canada, Justin Trudeau, nhận định hôm 16/1.
Ông Trudeau lên nắm quyền vào tháng 11/2015 và có mối quan hệ không mấy tốt đẹp với ông Trump trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump.
Năm 2018, ông Trump từng chỉ trích ông Trudeau yếu đuối và không trung thực.
“Nhiệm kỳ đầu tiên đã không dễ dàng và nếu có lần thứ hai, cũng sẽ không dễ dàng”, ông Trudeau nói tại cuộc thảo luận do Phòng thương mại Montreal tổ chức.
Canada xuất khẩu 75% hàng hóa và dịch vụ sang Mỹ và đặc biệt dễ bị tổn thương trước bất kỳ sự chuyển hướng nào của Mỹ sang chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch.
Khi ông Trump lên nắm quyền, ông thề sẽ đàm phán lại hiệp ước thương mại tự do giữa Mỹ, Canada, và Mexico.
Ottawa đã mất gần hai năm đàm phán để đưa ra một hiệp ước ba bên nhằm bảo vệ phần lớn lợi ích của Canada.
Khoảng 2/3 số người Canada được khảo sát trong tháng này cho rằng nền dân chủ của Mỹ không thể tồn tại thêm 4 năm nữa dưới sự nắm quyền của ông Trump, và khoảng phân nửa cho rằng Mỹ đang trên đường trở thành một quốc gia độc tài, theo một cuộc thăm dò được công bố đầu tuần này.
Ông Trudeau nói rằng chiến thắng của ông Trump sẽ là ‘một bước lùi’ và là một chiến thắng cho ‘chủ nghĩa dân túy phản ánh nhiều đau khổ và phẫn nộ… mà không nhất thiết đưa ra giải pháp’.
“Rõ ràng có những vấn đề mà tôi không đồng ý chút nào với ông Trump,” ông Trudeau nói, trích dẫn vấn đề về khí hậu.
Tổng thống Nga Putin tiếp ngoại trưởng Bắc Triều Tiên
Anh Vũ /RFI
17/01/2024
Trong bối cảnh Matxcơva và Bình Nhưỡng đẩy mạnh hợp tác quân sự, ngày 16/01/2024, tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp ngoại trưởng Bắc Triều Tiên Choe Son-hui, đang thăm Nga trong 3 ngày.
Ngoại trưởng Bắc Triều Tiên Choe Son Hui (P) được tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp tại Matxcơva, Nga, ngày 16/01/2024. via REUTERS – SPUTNIK
Hãng tin Hàn Quốc Yonhap, dẫn thông cáo của phủ tổng thống Nga, cho biết ngoại trưởng Bắc Triều Tiên, bà Choe Son-hui, đã thông báo với tổng thống Putin về kết quả hội đàm với đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov.
Chuyến công du Nga của ngoại trưởng Bắc Triều Tiên được giới quan sát chú ý nhiều trong bối cảnh gần đây hai nước đã mở rộng hợp tác quân sự: Bình Nhưỡng cung cấp vũ khí cho Matxcova, đổi lại Bắc Triều Tiên được Nga hỗ trợ về công nghệ tiên tiến cho chương trình phát triển vũ khí của Bình Nhưỡng.
Vẫn theo Yonhap, trong cuộc hội đàm với bà Choe Son-hui, ông Lavrov đã đánh giá cao sự hỗ trợ của Bình Nhưỡng đối với « chiến dịch quân sự đặc biệt » của Nga tại Ukraina. Trong khi đó, bà Choe Son-hui hứa Bắc Triều Tiên sẽ thực hiện đầy đủ thỏa thuận đã ký nhân cuộc gặp thượng đỉnh giữa tổng thống Putin và lãnh đạo Kim Jong-un hồi tháng 09/2023. Ngoại trưởng Bắc Triều Tiên xem chuyến thăm Nga lần này của bà là « thời điểm quan trọng để đưa quan hệ song phương lên một tầm cao mới trong năm nay ».
Hôm 15/01, điện Kremlin đã tỏ ý định đẩy mạnh phát triển quan hệ đối tác với Bắc Triều Tiên trong mọi lĩnh vực. Nga giờ đây ca ngợi Bắc Triều Tiên như là « láng giềng thân cận nhất » và là « một đối tác ». Ông Dmitri Peskov còn bày tỏ mong muốn tổng thống Putin sẽ tới thăm Bắc Triều Tiên trong « tương lai gần », đồng thời xác nhận là lịch trình chi tiết của chuyến đi sẽ được hai bên chuẩn bị qua kênh ngoại giao.
Tổng thống Erdogan yêu cầu các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ tẩy chay Diễn đàn Kinh tế Thế giới
Hôm thứ Hai (15/1), tờ Bloomberg đưa tin, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã can thiệp để ngăn Bộ trưởng Tài chính nước này Mehmet Simsek tham dự cuộc họp của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) tại Davos, Thụy Sĩ trong tuần này do lập trường của tổ chức này đối với cuộc chiến Israel – Hamas.
Trích dẫn những nguồn tin quen thuộc về vấn đề này, Bloomberg đưa tin, Bộ trưởng Simsek đã dự kiến sẽ đến Thụy Sĩ để dự cuộc họp thường niên của giới tinh hoa kinh doanh và chính trị toàn cầu cho đến khi Tổng thống Erdogan yêu cầu hủy bỏ chuyến đi này.
Không rõ là có bao nhiêu người khác dự định sẽ đi cùng với phái đoàn của Bộ trưởng Simsek. Tờ Bloomberg chỉ cho biết, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã “yêu cầu các quan chức nước mình bỏ qua” hội nghị thượng đỉnh này.
Trước đó hồi tháng 10/2023, người sáng lập WEF Klaus Schwab đã đưa ra một tuyên bố lên án “các cuộc tấn công khủng bố nhằm vào Israel” của tổ chức Hamas. Tuyên bố này cũng kêu gọi bảo vệ “dân thường ở Gaza,” nhưng không nói rõ liệu trách nhiệm này thuộc về lực lượng Israel hay tổ chức chiến binh người Palestine.
Tổng thống Erdogan đã chỉ trích mạnh mẽ nhà nước Do Thái khi cáo buộc Israel phạm “tội diệt chủng ở Gaza”, đồng thời lên án Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu “không khác gì Hitler”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã không đến Davos kể từ năm 2009, khi đó ông tham gia vào một cuộc tranh luận gay gắt với Thủ tướng Israel lúc đó là Shimon Peres. Ông Erdogan, khi đó là thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ, đã chỉ trích ông Peres về việc Israel xâm chiếm Gaza một năm trước. Sau đó, khi rời khỏi sân khấu, Thủ tướng Erdogan đã tuyên bố rằng: “Tôi không nghĩ tôi sẽ trở lại Davos sau chuyện này”.
Phát ngôn viên của WEF lưu ý tờ Bloomberg rằng “tình hình an ninh và nhân đạo nghiêm trọng ở Trung Đông sẽ là trọng tâm chính” của hội nghị thượng đỉnh năm nay và “hơn 50 nhà lãnh đạo từ thế giới Ả Rập, bao gồm đại diện cấp cao của Palestine” sẽ có mặt trong cuộc họp kéo dài một tuần này.
Tổng thống Israel Isaac Herzog sẽ có cuộc phỏng vấn với người sáng lập WEF schwab vào thứ Năm (18/1), trong khi các quan chức của Liên Hiệp Quốc và Hội Chữ thập đỏ sẽ thông báo ngắn gọn cho những người tham dự về tình hình nhân đạo ở Gaza vào thứ Ba (16/1).
Đầu tháng này, Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt 33 người bị tình nghi làm gián điệp cho cơ quan tình báo Mossad của Israel. Các nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc những người này âm mưu tiến hành công việc “do thám”, bao gồm việc thay mặt cho Israel “theo đuổi, hành hung và bắt cóc” những công dân nước ngoài sống tại Thổ Nhĩ Kỳ. Các vụ bắt giữ diễn ra sau khi ông Ronen Bard, giám đốc cơ quan tình báo Shin Bet của Israel, cảnh báo rằng Nhà nước Do Thái sẽ truy lùng các thành viên Hamas ở nhiều nước, bao gồm cả Thổ Nhĩ Kỳ.
Gia Huy (Theo RT)
Trung Quốc lách lệnh cấm của Hoa Kỳ để mua chip lậu từ Nvidia
Liên Thành
Trung Quốc lách lệnh cấm của Hoa Kỳ để mua chip từ Nvidia. (ảnh: Reuters).
Bất chấp lệnh cấm từ phía được Hoa Kỳ, nhiều thông tin cho thấy Trung Quốc vẫn còn thực hiện việc giao dịch lượng nhỏ chíp Nvidia.
Thông tin này cho thấy vẫn tồn tại những lỗ hổng trong lệnh cấm và những khó khăn mà Hoa Kỳ gặp phải khi cố gắng cắt đứt hoàn toàn nguồn cung chip tiên tiến của Trung Quốc.
Reuters đưa tin, sau khi xem xét hàng trăm hồ sơ đấu thầu, họ nhận thấy trong năm qua, các cơ quan quân sự, viện nghiên cứu trí tuệ nhân tạo và các trường đại học thuộc sở hữu nhà nước ở Trung Quốc vẫn mua một lượng nhỏ Chip Nvidia – đây là những sản phẩm vốn bị Mỹ cấm bán cho Trung Quốc.
Những hồ sơ đấu thầu cho thấy hàng chục thực thể Trung Quốc đã mua và nhận các sản phẩm bán dẫn của Nvidia kể từ khi lệnh cấm của Mỹ được thực thi.
Những sản phẩm giao dịch có A100 và H100, cả hai loại này đều bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc đại lục và Hồng Kông vào tháng 9/2022, hay như A800 và H800 là loại mà Nvidia phát triển cho thị trường đại lục vào tháng 10 năm ngoái.
Nhu cầu không hề suy giảm đối với những sản phẩm chip bị cấm của Trung Quốc, điều này cho thấy các công ty Trung Quốc không thể sản xuất sản phẩm thay thế tốt hơn. Trước khi lệnh cấm của Mỹ có hiệu lực, Nvidia nắm giữ 90% thị trường chip của Trung Quốc.
Báo cáo chỉ ra rằng, những người mua chip từ Nvidia bao gồm Viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân và Đại học Khoa học và Công nghệ Điện tử Trung Quốc ở Thành Đô.
Cả hai trường đại học này đều bị đưa vào danh sách kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ với lý do bị cáo buộc liên quan đến các vấn đề quân sự hoặc liên kết với các tổ chức quân sự trái với lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, một cuộc điều tra của Reuters cho thấy cả Nvidia và các nhà bán lẻ được Nvidia ủy quyền đều không nằm trong số các nhà cung cấp chính thức. Và không rõ làm thế nào các thực thể Trung Quốc này có được chip.
Sau khi Hoa Kỳ thực hiện các hạn chế, một thị trường ngầm về chip đã xuất hiện ở Trung Quốc.
Một số nhà cung cấp Trung Quốc cho biết, sau khi Nvidia vận chuyển số lượng Chip lớn cho các công ty ở Mỹ, họ sẽ thu gom lượng hàng tồn kho dư thừa đang chảy vào thị trường hoặc nhập khẩu thông qua các công ty đã đăng ký kinh doanh ở Ấn Độ, Đài Loan, Singapore và những nơi khác.
Chris Miller, tác giả cuốn “Chip Wars” và là giáo sư tại Đại học Tufts, cho biết sẽ không thực tế nếu kỳ vọng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ sẽ chặt chẽ, vì chip rất nhỏ và không quá khó để buôn lậu.
Tác giả này nói thêm rằng, mục đích chính của Mỹ là “cản trở quá trình phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo của Trung Quốc” và gây khó khăn cho quốc gia này trong việc xây dựng các cụm chip tiên tiến quy mô lớn để huấn luyện hệ thống trí tuệ nhân tạo.
Nvidia cho biết, họ tuân thủ tất cả các luật kiểm soát xuất khẩu hiện hành và yêu cầu khách hàng của mình cũng làm như vậy. Người phát ngôn của Nvidia cho biết: “Nếu chúng tôi biết khách hàng bán lại bất hợp pháp cho bên thứ ba, chúng tôi sẽ có hành động thích hợp ngay lập tức”.
Kết quả điều tra của Reuters cho thấy, kể từ khi lệnh cấm được thực hiện vào năm 2022, Đại học Thanh Hoa đã mua khoảng 80 chip A100, tháng trước trường này cũng mua thêm hai chip H100; một phòng thí nghiệm do Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin quản lý cũng có mua Chip H100.
Những đơn vị mua chip cũng bao gồm một thực thể thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, có trụ sở tại Vô Tích, tỉnh Giang Tô. Đơn vị này đã các chip A100 vào tháng 10 và chip H100 trong tháng này.
Tất nhiên các thông tin chứng từ mua bán của Trung Quốc được chỉnh sửa rất nhiều do với thực tế, nên khó lòng có thể xác minh con số giao dịch thật sự là bao nhiêu.
Trung Quốc đối diện thách thức về kinh tế lẫn nhân khẩu học
Vào thứ Tư, chính phủ Trung Quốc có thể sẽ công bố hai sự suy giảm đáng chú ý của sức mạnh quốc gia. Thứ nhất, dân số Trung Quốc có thể đã giảm năm thứ hai liên tiếp trong năm 2023. Và thứ hai, nền kinh tế có thể đã suy thoái, tính theo đồng đô la.
Sau khi Trung Quốc vội vàng từ bỏ các biện pháp kiểm soát dịch covid-19 vào cuối năm 2022, virus này đã khiến nhiều người thiệt mạng. Một mô hình ước tính có hơn 1,4 triệu người tử vong trong khoảng thời gian từ tháng 12 năm 2022 đến tháng 2 năm 2023. Có lẽ đã có thay đổi nhân khẩu học tương đương ở đầu bên kia của vòng đời: số ca sinh có thể chỉ còn khoảng 8 triệu trong năm 2023 so với 9,56 triệu của năm 2022, theo một số nhà phân tích.
Một lý do là tâm lý bi quan về nền kinh tế. Số liệu hôm nay có thể sẽ xác nhận GDP đã đạt mục tiêu tăng trưởng thực tế khoảng 5% của chính phủ. Nhưng áp lực giảm phát sẽ làm giảm GDP “danh nghĩa.” Và đà giảm của đồng nhân dân tệ có thể đã khiến GDP tính bằng đô la của Trung Quốc nhỏ hơn một chút so với một năm trước đó.
Thị trường xe điện nở rộ ở Ấn Độ
Nếu muốn bắt mạch kinh tế của Ấn Độ, cứ nhìn ra đường phố. Dữ liệu công bố tuần trước cho thấy doanh số bán ô tô ở nước này tăng 7% trong năm 2023, đưa Ấn Độ trở thành thị trường ô tô lớn thứ ba thế giới (sau Mỹ và Trung Quốc). Doanh số bán xe điện đang tăng trưởng đặc biệt nhanh chóng. Chỉ trong chín tháng đầu năm 2023, con số này đã tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.
Chính phủ có chính sách khuyến khích cả nhà sản xuất và người tiêu dùng xe điện. Thủ tướng Narendra Modi đang tìm cách thuyết phục Tesla đầu tư vào Ấn Độ. Vinfast, một công ty Việt Nam, cũng có kế hoạch bắt đầu bán xe hai bánh và ô tô điện trong năm nay. Và vào thứ Tư, Tata Motors, công ty dẫn đầu thị trường Ấn Độ với 73% doanh số bán ô tô điện, đã ra mắt Punch, một mẫu SUV chạy điện nhỏ gọn. Dù vậy, mục tiêu xe điện chiếm 30% tổng doanh số bán ô tô vào năm 2030 của chính phủ có vẻ vẫn còn xa vời.
Tòa án Tối cao Hoa Kỳ có thể giảm quyền giám sát của các cơ quan nhà nước
Vào thứ Tư, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ sẽ nghe tranh luận bằng miệng trong hai vụ án có thể hạn chế thẩm quyền của 436 cơ quan liên bang, từ quản lý môi trường đến kiểm soát không lưu. Cả hai trường hợp đều liên quan đến nghề đánh bắt cá trích. Giới nghề cá đã đệ đơn kiện một quy định do Cơ quan Thủy sản Biển Quốc gia ban hành vào năm 2020, theo đó yêu cầu ngư dân trả tiền để có một người quan sát tham gia cùng trên thuyền của mình.
Các ngư dân đang đặt câu hỏi về một phán quyết trước đây của Tòa Tối cao — Chevron USA kiện Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên — mà các tòa án liên bang đã dựa vào suốt bốn mươi năm qua để trao quyền cho các cơ quan liên bang đưa ra những quy định như trên. Phán quyết Chevron hướng dẫn các thẩm phán tuân theo định nghĩa của các cơ quan về các đạo luật không rõ ràng, miễn sao cách giải thích của họ là hợp lý.
Một số thẩm phán bảo thủ phản đối phán quyết Chevron, bao gồm Neil Gorsuch, người nói rằng điều đó đồng nghĩa với việc “từ bỏ tư pháp.” Tòa án tối cao đang ngày càng phớt lờ phán quyết Chevron khi thu hẹp quyền giám sát các cơ quan quản lý. Các vụ kiện về cá trích đem đến cho tòa một cơ hội để chôn vùi nó một lần và mãi mãi.
Hội đồng Liên Chính phủ về Biến đổi Khí hậu họp ở Istanbul
Vào thứ Tư, các đại biểu từ 195 chính phủ sẽ tiếp tục cuộc họp tại Istanbul để chuẩn bị cho Hội đồng Liên Chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC), một sáng kiến nhằm đánh giá và tóm tắt các hướng dẫn khoa học về khí hậu.
IPCC ảnh hưởng đến cách các chính phủ hiểu và ứng phó với biến đổi khí hậu, đặc biệt vì nó vạch ra các kịch bản nóng lên trong tương lai. Sản phẩm chính của cơ quan này là “báo cáo đánh giá,” được xuất bản khoảng 7 năm một lần. (Bản mới nhất được công bố trong giai đoạn 2021-2023; và bản tiếp theo sẽ có sớm nhất vào năm 2028.) Trong thời gian chờ đợi, IPCC sẽ công bố các báo cáo đặc biệt về mức độ ảnh hưởng của nhiệt độ cao đến các thành phố, cũng như mức độ ảnh hưởng của khí aerosol và khí mê-tan đến khí hậu. Các chủ đề được tổ chức này nhấn mạnh sẽ định hình cách các nước điều hướng nền kinh tế của họ khỏi nhiên liệu hóa thạch, như đã cam kết tại COP28, hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên Hợp Quốc tại Dubai hồi tháng 12.
Ai Cập thất thu từ kênh đào Suez do Houthi tấn công ở Hồng Hải
Thu Hằng /RFI – 17/01/2024
Ba hãng vận tải biển Nhật Bản, Nippon Yusen, Mitsui OSK Lines và Kawasaki Kisen, xác nhận với AFP ngày 17/01/2024 là họ phải tránh tuyến đường Hồng Hải để « bảo đảm an toàn cho thủy thủ đoàn » trước các cuộc tấn công của phiến quân Houthi Yemen. Trước đó, nhiều tập đoàn vận tải cũng đã thông báo tránh tuyến đường này cho đến khi có lệnh mới. Cuộc xung đột ở Hồng Hải đã khiến Ai Cập thành nạn nhân liên đới bị thiệt hại nặng nhất.
Ảnh tư liệu: Một tàu chở hàng trên Kênh đào Suez mới, Ismailia, Ai Cập, ngày 25/07/2015. REUTERS – STRINGER
Chỉ trong hơn 10 ngày, từ ngày 01 đến 11/01/2024, Ai Cập bị mất 40% thu nhập bằng đô la từ phí sử dụng kênh đào Suez so với cùng kỳ năm 2023. Khoản phí này mang lại cho Ai Cập khoảng 8 tỉ đô la hàng năm. Trên truyền hình tối 11/01, ông Osama Rabie, giám đốc Cơ quan quản lý kênh đào Suez, cho biết giao thông hàng hải đã giảm 30% trong những ngày đầu tháng 1, cụ thể chỉ có 544 tầu đi qua kênh Suez so với 777 trong cùng kỳ năm 2023.
Trả lời đài RFI ngày 16/01, ông Paul Tourret, giám đốc Viện Kinh tế Hàng hải (ISEMAR) tại Nantes, Pháp, cho rằng « Ai Cập là bên thua cuộc đầu tiên trong cuộc xung đột » ở Hồng Hải :
« Quả thực, Ai Cập đang bị mất một phần giao thông hàng hải, do hầu hết các tàu chở container, tầu chở ô tô… đều tránh khu vực này. Các tầu chở dầu của phương Tây cũng bắt đầu quay lưng lại với khu vực, cho nên Ai Cập bị mất nguồn lợi kinh tế thứ hai, xét về thu nhập.
Nếu doanh thu hàng năm là 8 tỷ thì thu nhập hàng tháng vào khoảng 600 triệu đô la. Ngay cả khi thu nhập chỉ giảm từ 30 đến 40% thì Ai Cập cũng thất thu gần 500 triệu đô la mỗi tháng nếu cuộc khủng hoảng kéo dài. Các chủ tàu hoàn toàn có thể đi vòng qua châu Phi trong ba đến sáu tháng, trong khi thách thức của Ai Cập là biến nền kinh tế hàng hải liên quan đến kênh Suez thành yếu tố chính để phát triển đất nước. Chính vì vậy, Ai Cập là bên thua cuộc đầu tiên trong cuộc xung đột ».
XEM THÊM
Người biểu tình đụng độ với cảnh sát ở thị trấn xa của Nga sau khi một nhà hoạt động bị kết án
Fail Alsynov đã bị phạt vào năm ngoái vì chỉ trích nỗ lực huy động lực lượng của Nga cho cuộc xung đột ở Ukraine, gọi đây là “cuộc diệt chủng đối với người Bashkir”.
AFP | Ngày 17 tháng 1 năm 2024, 1:16 chiều
Người biểu tình và cảnh sát chống bạo động đã bị thương hôm thứ Tư khi các cuộc đụng độ nổ ra tại một thị trấn nhỏ ở trung tâm Bashkortostan của Nga sau khi một nhà hoạt động bị kết án 4 năm tù.
Biểu tình trên đường phố là điều hiếm thấy ở Nga. Nga đã trấn áp những người bất đồng chính kiến kể từ khi phát động cuộc tấn công quân sự ở Ukraine và có biện pháp chống biểu tình nghiêm ngặt.
Cảnh quay trên mạng xã hội cho thấy đám đông đàn ông ở thị trấn Baymak đã đụng độ với cảnh sát chống bạo động ở nhiệt độ dao động quanh -20 độ C (-4 độ F).
Ủy ban Điều tra Nga cho biết cả cảnh sát và người biểu tình đều bị thương trong cuộc đối đầu.
“Trong các cuộc bạo loạn hàng loạt, đi kèm với bạo lực, bao gồm cả việc sử dụng đồ vật làm vũ khí, một số người đã bị thương, bao gồm cả các thành viên thực thi pháp luật,” nó nói trong một tuyên bố vào thứ Tư.Quảng cáo
Nhóm bảo vệ quyền OVD-Info độc lập, chuyên theo dõi các cuộc biểu tình trên khắp nước Nga, cho biết cảnh sát đã sử dụng hơi cay để giải tán, hàng chục người đã bị bắt giữ.
Ủy ban điều tra cho biết đã mở vụ án hình sự về tội “bạo loạn hàng loạt”; — một tội có hình phạt tối đa là 15 năm tù — và tội bạo hành công chức, có thể bị phạt tới 5 năm tù.
Các cuộc biểu tình nổ ra sau khi một tòa án ở thị trấn khoảng 17.000 dân kết án một nhà hoạt động sinh thái và nhà vận động bảo vệ ngôn ngữ Bashkir — Fail Alsynov — bốn năm tù vì “kích động thù hận”.
Phán quyết được đưa ra sau cánh cửa đóng kín.
Alsynov bị buộc tội đưa ra bình luận phân biệt chủng tộc trong bài phát biểu trước cuộc họp hội đồng làng phản đối việc đào vàng. Ông khẳng định lời nói của mình đã bị dịch sai từ ngôn ngữ Bashkir.
Kênh Telegram của phe đối lập SOTA đã chiếu đoạn video quay cảnh Alsynov bị còng tay vẫn ở trong phòng xử án sau phán quyết hôm thứ Tư, phản đối sự vô tội của anh ta.
“Tôi không nhận tội” Alsynov nói và thề sẽ kháng cáo phán quyết.
“Tôi luôn đấu tranh cho công lý, cho đất nước của tôi, cho nền cộng hòa của tôi.”
Theo SOTA, cuộc đụng độ bắt đầu sau khi những người biểu tình chặn tòa nhà trong nỗ lực ngăn chặn việc Alsynov bị bắt đi.
Video được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy những người đàn ông rửa mắt bằng nước sau khi cảnh sát sử dụng hơi cay trong nhiệt độ đóng băng bên ngoài.
Đoán trước phản ứng của công chúng, ngay trước ngày tuyên án, cảnh sát đã cảnh báo người dân không tham gia “các cuộc tụ tập công cộng bất hợp pháp”.
Vụ án của Alsynov đã gây ra sự phản đối của hàng trăm người ở Baymak vào đầu tuần này.
Người đứng đầu Bộ Nội vụ địa phương, Rafail Divayev, kêu gọi người biểu tình lùi bước vào thứ Tư.
“Bạo loạn hàng loạt đe dọa an ninh quốc gia nước ta nên hình phạt theo điều này là khá nghiêm trọng” Hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti dẫn lời ông nói.
“Tôi khuyên bạn nên tỉnh táo đừng hủy hoại cuộc đời mình.”
Các cuộc biểu tình là một trong những cuộc biểu tình lớn nhất trong nước kể từ khi Nga đưa quân vào Ukraine và leo thang cuộc đàn áp kéo dài hàng thập kỷ nhằm vào phản đối Điện Kremlin.
Một số người biểu tình kêu gọi cách chức thống đốc địa phương, Radiy Khabirov, người đã cáo buộc Alsynov sử dụng ngôn ngữ phân biệt chủng tộc.
Trong bài phát biểu dẫn đến cáo buộc, Alsynov đã sử dụng hai từ trong tiếng Bashkir được dịch sang tiếng Nga là “người da đen”.
Ở Nga, cụm từ này thường được dùng để mô tả một cách miệt thị những người đến từ Trung Á và vùng Kavkaz. Alsynov cho biết ông đang ám chỉ những người nghèo.
Năm ngoái, nhà hoạt động này đã bị phạt vì chỉ trích cuộc tấn công của Moscow vào Ukraine trên mạng, nói rằng cuộc tấn công đó không xảy ra ở Bashkortostan’ sở thích của bạn.
Theo truyền thông địa phương, Alsynov gọi động thái huy động quân của Nga là một “cuộc diệt chủng người Bashkir” và nói rằng cuộc tấn công của Moscow “không phải là cuộc chiến của chúng tôi”.
Nhiều phân tích độc lập đã cho thấy số lượng người nhập ngũ và tử vong cao một cách không cân đối giữa các nhóm dân tộc thiểu số ở Nga, bao gồm cả từ Bashkortostan.
Hỏa tiễn Iran giết chết hai trẻ em ở Pakistan
Islamabad cảnh báo về ‘hậu quả nghiêm trọng’ sau vụ tấn công được cho là nhắm vào phiến quân
Sophia Yan, PHÓNG VIÊN NƯỚC NGOÀI CAO CẤP Ngày 17 tháng 1 năm 2024 • 11:39 sáng
Pakistan đã lên án Iran vi phạm không phận sau vụ tấn công hỏa tiễn hôm thứ Ba khiến ít nhất hai trẻ em thiệt mạng và ba người khác bị thương.
Tên lửa nhắm vào hai căn cứ của Jaish al-Adl, một nhóm chiến binh trước đây đã nhận trách nhiệm về các cuộc tấn công vào Lực lượng an ninh Iran dọc biên giới với Pakistan, truyền thông nhà nước Iran cho biết.
Vụ này xảy ra một ngày sau khi Iran tấn công miền bắc Iraq mà nước này tuyên bố là một cuộc tấn công vào một căn cứ gián điệp của Israel. Nước cộng hòa Hồi giáo này hiện đang phải đối mặt với áp lực leo thang xung đột ở Trung Đông thông qua các lực lượng ủy nhiệm như Houthis.
Chính phủ Pakistan đã gửi đơn khiếu nại lên Iran về những cái chết của dân thường trong cuộc không kích mới nhất và đã cảnh báo rằng “trách nhiệm về hậu quả sẽ xảy ra”. sẽ thẳng thắn với Iran”.
Các báo cáo của Iran mô tả các tên lửa đã rơi xuống tỉnh Balochistan của Pakistan, mặc dù chính quyền nước này chưa nêu rõ nơi xảy ra vụ tấn công.
Jaish al-Adl, hay “Quân đội Công lý”, là một nhóm chiến binh người Sunni được thành lập vào năm 2012 và chủ yếu hoạt động ở Pakistan.
Nhóm này tuyên bố họ đứng sau một vụ tấn công vào tháng 12, khi phiến quân tấn công một đồn cảnh sát ở phía đông nam Iran. Truyền thông nhà nước Iran khi đó đưa tin 11 nhân viên an ninh đã thiệt mạng và một số người khác bị thương.
Vụ việc liên quan đến Pakistan làm gia tăng căng thẳng ở Trung Đông, diễn ra vài giờ sau khi Iran tấn công Iraq và Syria – hoạt động quân sự trực tiếp đầu tiên của nước này kể từ khi chiến tranh nổ ra vào tháng 10 năm ngoái giữa Israel và Hamas.
Ngày càng có nhiều lo ngại rằng xung đột giữa Israel và Hamas, phần lớn diễn ra ở Dải Gaza, lãnh thổ của người Palestine, có thể nhấn chìm Trung Đông trong một cuộc chiến rộng lớn hơn.
Giao tranh khu vực, nếu xảy ra, sẽ tàn phá khu vực nơi nền kinh tế của nhiều quốc gia đang nỗ lực phục hồi sau đại dịch, trong bối cảnh có nhiều thách thức chính trị và xã hội khác.
Những lời cáo buộc đã được đưa ra về việc ai là người chịu trách nhiệm khiến căng thẳng ngày càng gia tăng.
Đầu tuần này, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian cáo buộc Mỹ và Anh đã phạm “sai lầm chiến lược” khi tiến hành các cuộc tấn công ở Biển Đỏ chống lại phiến quân Houthi của Yemen, một nhóm khác được Iran hậu thuẫn.
Tuy nhiên, Hoa Kỳ và các quốc gia khác đã cảnh báo các nhóm như Houthis hãy lùi bước và ngừng phát động các cuộc tấn công mà phong trào này cho là nhằm hỗ trợ Hamas trong cuộc chiến chống lại Israel.
Những cuộc tấn công đó phần lớn đã làm đình trệ hoạt động vận chuyển thương mại qua Biển Đỏ, tuyến đường quan trọng nối châu Á với Trung Đông và châu Âu.
Từ Bản tin của Biên tập viên Hoa Kỳ
Overlay7
Total views : 52108
Who's Online : 0
Server Time : 2024-04-27
