Đồng Tâm Cứu Nước

Quê Hương tổng hợp

---

Campuchia thắt chặt an ninh biên giới sau vụ nổ súng ở Đăk Lăk

Ngọc Lan tổng hợp /VNTB

Việt Nam điều xe tăng, máy bay trực thăng tới Tây Nguyên

Người Thượng Thiên chúa giáo ‘bị phong toả’ 

Căng thẳng gia tăng ở Tây Nguyên sau khi lực lượng an ninh được cho là đã triển khai xe tăng và máy bay trực thăng để trấn áp một cuộc nổi dậy và biểu tình của các nhóm dân tộc thiểu số.

Ít nhất chín người đã thiệt mạng và 39 người bị giam giữ do tình trạng bất ổn ở tỉnh Đắk Lắk. Truyền thông Việt Nam đưa tin khoảng 40 người mặc áo rằn ri đã tấn công hai đồn công an xã Ea Tiêu và Ea Ktur vào ngày 11/6.

Trong số những người thiệt mạng có 4 công an, 2 cán bộ xã và 3 người dân ngoài ra còn có hai công an khác bị thương nặng. Cơ quan chức năng đang tiếp tục truy tìm thêm những người nghi có liên quan.

“Các hoạt động quân sự lớn hiện đang diễn ra ở Tây Nguyên khi xe tăng và máy bay trực thăng được điều đến để đàn áp,” một nguồn tin chính thức cho biết.

“Tôi đã được báo cáo về các vụ nổ súng cũng như các vụ tấn công đồn công an và quân đội báo cáo cho tôi và toàn bộ Tây Nguyên đang bị phong tỏa,” ông nói thêm.

Tây Nguyên chủ yếu là nơi sinh sống của người Thượng,  với  hàng chục nhóm bản địa phần lớn theo đạo Thiên chúa, nhiều người trong số họ là người Công giáo từng chiến đấu bên cạnh người Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam.

Trong nhiều năm, người Thượng đã tố cáo những chính sách đàn áp của Đảng Cộng sản Việt Nam, chính quyền đã hạn chế quyền tự do tôn giáo và tịch thu đất đai của họ.

Lực lượng an ninh “đã bắt giữ, đánh đập, tra tấn chúng tôi. Họ đã phá hủy nhà cửa của chúng tôi. Họ đã phá hủy các nhà thờ của chúng tôi,” người Thượng trong nước cho biết trong một tuyên bố vào Chủ nhật.

Không ủng hộ bạo lực 

“Những nỗ lực có chủ ý của Việt Nam nhằm cô lập và tách biệt những vùng cao nguyên này và người dân của họ khỏi mọi liên hệ với cộng đồng quốc tế là một phần nguyên nhân dẫn đến những vụ việc như thế này,” Phil Robertson, phó giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Châu Á, phát biểu hôm thứ Hai.

Ông giải thích: “Đằng sau bức màn bí mật của Việt Nam đối với vùng cao nguyên, chính quyền vi phạm nghiêm trọng các quyền, phủ nhận quyền tự do tôn giáo và tín ngưỡng, chiếm đoạt đất đai của người dân bản địa và cố gắng cưỡng bức đồng hóa họ vào nền văn hóa, ngôn ngữ và xã hội Kinh đang áp đảo.

“Mặc dù Tổ chức Theo dõi Nhân quyền không bao giờ ủng hộ bạo lực, nhưng cũng dễ hiểu tại sao người dân địa phương tức giận với chính phủ Việt Nam và các chính sách đàn áp của họ,” Robertson nói thêm.

Ngay từ đầu, các tổ chức tôn giáo và dân sự đại diện cho các dân tộc thiểu số trong khu vực đã phản ứng với vụ việc và tuyên bố rằng họ không tham gia vào các cuộc tấn công vũ trang.

Nhóm Người Thượng Vì Công Lý, với những người sáng lập là những người tị nạn chính trị ở Thái Lan và Hoa Kỳ, nhấn mạnh rằng họ không liên quan đến bạo lực và bày tỏ lo ngại về cuộc bạo loạn có vũ trang, có nguy cơ làm thất bại những nỗ lực ủng hộ tự do tôn giáo cho đến nay ở Việt Nam.

Theo một số người, những người tham gia tấn công thuộc nhóm lính đánh thuê.

Nhiều người Thượng Degar lẫn lộn về các sự kiện gần đây, theo Linh mục Nguyễn Công Chính, người đồng sáng lập Hội thánh Tin lành Đấng Christ có trụ sở tại Hoa Kỳ. Nói với Đài Á Châu Tự Do, ông Chính  không tin việc người dân địa phương có thể thành lập một nhóm vũ trang gồm 30-40 người.

Truyền hình nhà nước Việt Nam đã phát sóng một cuộc phỏng vấn với một chiến binh bị cáo buộc tham gia, người này nói rằng anh ta được lệnh “thấy ai thì bắn đó” và được hứa hẹn là sẽ ” giàu lên”.

Trong một tuyên bố, các cơ quan chính phủ kêu gọi mọi người “không đăng hoặc chia sẻ thông tin liên quan chưa được xác minh”. Trên thực tế, năm người đã bị phạt vì phát tán “thông tin sai lệch” trên mạng xã hội.

Campuchia tăng cường an ninh biên giới sau các cuộc tấn công vào đồn công an ở  Việt Nam

Trong khi đó, chính quyền Campuchia đã cho tăng thêm cảnh sát ở biên giới.

Thủ tướng Hun Sen cảnh báo rằng không được lơ là an ninh quốc gia, điều một phó tổng Cảnh sát Quốc gia đã đến thăm vùng đông bắc Campuchia để theo dõi tình hình biên giới Campuchia-Việt Nam.

Ông Hun Sen đã đưa ra lời nhắc nhở đặc biệt là sau các vụ tấn công gây chết người gần đây trong cuộc họp ngày 13 tháng 6 với gần 20.000 công nhân từ 11 nhà máy ở quận Por Sen Chey của thủ đô Phnom Penh.

“Việt Nam đang có vấn đề an ninh, và chúng ta phải cẩn thận để nó không lan sang nước mình. Chúng ta không thể lơ là an ninh quốc gia.” 

Chúng ta cần giữ liên lạc với phía Việt Nam để bảo vệ an ninh và phải làm mọi cách để không gây xung đột với Việt Nam.“

Ông cho biết thêm, Phó Tổng Cảnh sát Quốc gia Chhay Sinarith đã được cử đến tỉnh Mondulkiri để xử lý tình hình và tổ chức hợp tác an ninh biên giới Campuchia-Việt Nam.

Tổng thư ký Học viện Hoàng gia Campuchia Yang Peou nói rằng việc duy trì an ninh và trật tự công cộng là rất quan trọng đối với sự phát triển của quốc gia, vì trật tự công cộng suy giảm có thể dẫn đến bất ổn xã hội.

“Hợp tác an ninh với các nước láng giềng là cần thiết, bởi vì là láng giềng, chúng ta không thể tránh né nhau. Tất cả các vấn đề nên được giải quyết cùng nhau, trên tinh thần hữu nghị,” ông nói.

Ông Peou nói thêm rằng không thể dung thứ tình trạng mất an ninh dọc biên giới, vì nó có thể đe dọa sự ổn định xã hội và sự hài hòa của người dân cả hai quốc gia.

---

Nhà đầu tư Thái Lan chính thức ngừng triển khai dự án Nhiệt điện 2,3 tỷ USD tại Việt Nam

Một nhà máy nhiệt điện tại Khu kinh tế Vũng Áng. (Ảnh: vietnamfinance.vn) 

Công ty Điện lực quốc tế Thái Lan (EGATi) đã có văn bản gửi Bộ Công thương Việt Nam về việc ngừng tiếp tục triển khai dự án Nhà máy Nhiệt điện trị giá 2,3 tỷ USD (theo hình thức BOT) ở tỉnh Quảng Trị.

Thông tin từ Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Quảng Trị, Công ty Điện lực quốc tế Thái Lan (EGATi) đã có văn bản gửi Bộ Công thương Việt Nam, cho biết EGATi chính thức rút khỏi dự án và không tiếp tục đầu tư triển khai Nhà máy Nhiệt điện có công suất 1.200 MW ở tỉnh Quảng Trị.

Theo thiết kế, nhà máy gồm 2 tổ máy, công suất mỗi tổ máy 660 MW với tổng vốn đầu tư hơn 55.090 tỷ đồng, tương đương khoảng 2,3 tỷ USD.

Được biết, dự án trên có công suất 1.200 MW (công suất thô 1.320MW), được Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho Công ty điện lực quốc tế Thái Lan làm chủ đầu tư, và triển khai theo hình thức BOT vào năm 2013.

Sau khi dự án được phê duyệt, địa phương đã thỏa thuận hướng tuyến, Tổng Công ty điện lực hoàn thành lập dự án đầu tư xây dựng tuyến đường dây điện 500kv phục vụ cho nhà máy nhiệt điện.

Từ năm 2013 đến nay, khoảng 400 hộ dân với hàng nghìn nhân khẩu trong vùng dự án chờ đợi được đền bù để vào khu tái định cư. Khi nghe thông tin dự án ngừng triển khai, người dân có phần thất vọng và hoang mang vì ở lại không được, đi cũng không xong, theo báo Lao Động.

Quảng Trị đã thực hiện đầu tư xây dựng hoàn thành dự án Khu tái định cư Hải Khê và đường vào khu tái định cư (giai đoạn 1) cho khoảng 500 hộ dân, với kinh phí đã thực hiện gần 250 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước.

Tuấn Minh

EVN ‘thí xe cứu tướng’

---

EVN cách chức giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia

Lê Thiệt /SGN

Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia trực thuộc EVN – Ảnh: EVN 

Trước phản ứng “giận dữ” của dư luận và ý kiến của nhiều đại biểu quốc hội về trách nhiệm của EVN về nhiều vấn đề, ông Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ, đã chỉ đạo Bộ Công thương thành lập đoàn thanh tra những khuất tất tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Dư luận có vẻ không đồng tình với quyết định này. Họ cho rằng để Bộ Công thương thanh tra EVN chẳng khác gì để “thằng cha” xem “thằng con” có làm gì sai không, rồi báo lại với “thằng ông nội”.

Cuối cùng cả gia đình “đóng cửa dạy nhau”.

Ông Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Bộ Công thương, trong vai “thằng cha” một mặt nói sẽ “thanh tra quyết liệt ‘thằng con’ EVN”, một mặt nói đoàn thanh tra phải làm “theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền” khiến dư luận nghi ngờ về tính minh bạch của cuộc thanh tra này.

Ông Nguyễn Đức Ninh, Giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia, vừa bị cách chức – Ảnh: Dân Trí 

Do không tin về tình minh bạch của cuộc thanh tra, nên với quyết định của ông Trần Đình Nhân, Tổng giám đốc EVN, về việc “tạm đình chỉ chức vụ” ông Nguyễn Đức Ninh, Giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia, được dư luận đánh giá là “thí xe cứu tướng”.

“Tạm đình chỉ chức vụ” dùng ở đây không hẳn là tạm thời, mà chỉ là cách dùng từ cho nhẹ đi thay vì chính thức “cách chức”.

Dư luận đặt câu hỏi, “ông Ninh đã làm gì sai mà bị cách chức? Đáng lý người bị cách chức là ông Nhân mới đúng”.

Ông Ninh được bổ nhiệm chức vụ Giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia từ ngày 24 Tháng Hai 2020, ông Ninh có 23 năm công tác tại trung tâm này. Với kinh nghiệm làm việc như thế, ông Ninh không thể không biết quyết định cắt điện đột ngột trên diện rộng là “vi phạm an ninh quốc gia”. Do đó, điều này còn nhiều điều bí ẩn bên trong, nên việc ông Ninh bất ngờ bị cách chức làm dấy lên nhiều đồn đoán.

Biếm họa: DAD 

Trên mạng xã hội, tài khoản Vũ Đức Cảnh viết: “Phải đình chỉ Tổng Giám đốc Tập đoàn. Chứ giám đốc trung tâm điều độ thì ích gì. Không có đủ điện thì trung tâm điều độ họ vẽ ra thêm điện để điều độ cho đủ được sao?”

Tài khoản Dao Dang cũng viết: “Thật là trò hề! Không có đủ nguồn điện thì làm sao có để phân phối? Lỗi thiếu điện phải là lỗi ít nhất là từ EVN và bộ Công thương”.

Chuyện có thực sự thiếu điện hay không là điều cần phải điều tra, bởi không ai tin lời giải thích của lãnh đạo EVN nữa. Trước khi cúp điện bừa bãi tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành, lãnh đạo EVN giải tích vòng vo nào là quá tải do người dân sử dụng nhiều quá, thủy điện cạn nước, hư máy biến áp, v.v… Thế nhưng, đến khi có tin bị thanh tra, họ trở mặt nói rằng không lo thiếu điện vì điện sẽ được bổ sung từ nhiệt điện Nghi Sơn và Thái Bình, dù trước đó họ nói điều này là không thể vì hai nơi này hiện đang được sửa chữa do hư hỏng. Nhờ thanh tra nên “đùng một cái” hai nhà máy phát điện này được chữa xong ngay!

Việc giải thích theo kiểu “lươn lẹo” của EVN khiến nhiều người nghĩ EVN đang sử dụng người dân như một thứ “con tin” để “làm giá với chính phủ”, thậm chí có người còn nói đến kịch bản, EVN và “nhóm lợi ích” của họ còn muốn thay cả ông Chính để đưa người của họ vào thế chỗ. Nhân vật được mạng xã hội nhắc đến là ông Trần Hồng Hà, hiện là Phó thủ tướng (?!)

Cuối cùng, chuyện thanh tra EVN cũng chỉ là một vở hài kịch dở hơi, và “nhạt như nước ốc”. Chẳng ai cười được, mà chỉ muốn… khóc!

---

Hoàng Linh – Chiếc hộp Pandora 

Thủ tướng đã đúng khi chọn thanh tra trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia.

Ngay trong những ngày đầu tiên tiến hành thanh tra, giám đốc trung tâm điều độ hệ thống điện quốc gia đã bị tạm đình chỉ công tác.

Nhiều anh chị nói vui rằng đây là động tác xoa dịu dư luận kiểu « Tào Tháo mượn đầu Vương Hậu » hay « Nhưng không chết chàng trai bán phở, Mà chết người gái nhỏ bưng tô ».

Tuy nhiên…

Đây sẽ là chiếc hộp Pandora mở ra toàn bộ vấn đề lợi ích nhóm, tạo nên cuộc chiến vương quyền không chỉ trong điện lực, nếu mở ra sẽ kinh khủng còn hơn Việt Á và chuyến bay giải cứu.

Về mặt chính trị, vấn đề sẽ được mềm hóa để dư luận ít quan tâm.

Theo đó việc tạm đình chỉ giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia không phải vì bị kỷ luật, mà để phục vụ công tác thanh tra cung ứng điện.

Trung tâm « ông nội » này của ngành điện quyết định việc lên lưới hay không của điện gió, điện mặt trời và nhiều vấn đề trị giá ngàn tỉ khác.

Trong diễn biến rất liên quan, Bộ Công Thương đã trình Thủ tướng phương án chuyển Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) về Bộ Công Thương, có nghĩa là tách khỏi EVN.

HOÀNG LINH 15.06.2023 (Tựa bài do Thụy My đặt)

---

Khi Viện kiểm sát và công an ‘không cùng phe’ – Lê Thiệt /SGN

Viện KSND 2 cấp của tỉnh Cà Mau phát hiện nhiều sai phạm của cơ quan điều tra – Ảnh: Thanh Niên 

Ngày 15 Tháng Sáu, theo nguồn tin riêng của báo Thanh Niên, trong 6 tháng đầu năm 2023, Viện KSND 2 cấp của tỉnh Cà Mau có nhiều kháng nghị, kiến nghị gửi đến Cơ quan CSĐT, nhà tạm giữ và trại giam… vì phát hiện những vi phạm ở các đơn vị này.

Đây là lần đầu tiên, người ta được biết Viện kiểm sát lại đi “tố” công an, cơ quan trực tiếp điều tra vụ án trước khi chuyển qua Viện kiểm sát để khởi tố.

Từ trước đến nay, hai cơ quan này “hợp đồng tác chiến” rất chặt chẽ. Vụ án nào bên công an đưa qua, cả hai đều bàn bạc kỹ lưỡng để cùng với thẩm phán “thống nhất bản án” trước khi xét xử.

Theo kiến nghị của Viện kiểm sát Cà Mau, cơ quan cảnh sát Điều tra (CSĐT), nhà tạm giữ, và trại giam do tỉnh quản lý đã có rất nhiều vi phạm. Cụ thể, điều tra viên hỏi cung hai bị can trùng thời gian, chứng tỏ có ít nhất một cuộc hỏi cung không được thực hiện nhưng được làm biên bản giả. Thậm chí cũng có thể không có cuộc hỏi cung nào được thực hiện cả.

Ngoài ra, còn nhiều vi phạm quan trọng khác, làm sai lệnh kết quả điều tra như biên bản khám nghiệm hiện trường, ghi lời khai bị tẩy xoá, sửa chữa nhiều chỗ…

Trong những đợt kiểm tra nhà tạm giữ, và trại tạm giam, Viện kiểm sát Cà Mau cũng phát hiện cán bộ ở những nơi này “buông lỏng quản lý khi để người bị tạm giam bỏ trốn, để phạm nhân đem điện thoại di động vào buồng giam sử dụng nhiều lần, chứng tỏ đã nhận “đút lót” của phạm nhân để làm ngơ.

Ngành kiểm sát Cà Mau cũng có 10 kiến nghị, 31 bản kết luận, khiến cho dư luận phẫn nộ trước sự lộng quyền của công an tại các nhà tạm giữ và trại tạm giam. Ở đó, những phạm nhân có tiền sẽ được “ưu ái” trong sinh hoạt như nhận quà thoải mái, được đem vật cấm vào buồng giam để sử dụng, v.v…

Từ kiến nghị của Viện kiểm sát Cà Mau, người ta có thể hình dung mỗi nhà tạm giữ, mỗi trại giam ở 63 tỉnh thành đều là những nơi “bất khả xâm phạm”, nơi công an có toàn quyền sinh sát như “thượng đế”. Ở những nơi này, nếu có nhiều tiền, phạm nhân có thể biến buồng giam trở thành nơi “hưởng lạc”, và cán bộ trại giam cũng trở thành “kẻ sai vặt” cho họ mà thôi.

---

Quốc Phương, cộng tác viên RFA Tiếng Việt từ London
14/6/2023

Ảnh minh họa: Hai cảnh sát cơ động tuần tra ở Bình Dương giữa các cuộc biểu tình chống Trung Quốc tháng 5/2014 

AFP 

Ý kiến từ giới quan sát thời sự Việt Nam nói với Đài Á Châu Tự Do rằng sự kiện ở Đắk Lắk hôm chủ nhật 11/6/2023 là ‘hết sức bất ngờ’ và có thể là ‘một biến cố lớn nhất’ thuộc loại này từ ít nhất ‘một chục năm trở lại đây’.

Cũng có gợi ý từ ý kiến trong giới quan sát vào dịp này cho rằng chính quyền Việt Nam có thể nên xem lại một số chính sách của họ đối với Đắk Lắk nói riêng và với nhiều nơi khác có các cư dân bản địa đang sinh sống như tại Tây Nguyên nói chung.

“Sự kiện này hết sức bất ngờ, tôi cảm thấy bất ngờ cho không chỉ công chúng mà cả chính quyền, không chỉ ở vùng Tây Nguyên mà còn trong cả nước, cảm nhận ban đầu là như vậy, còn diễn biến sự việc hết sức phức tạp và kiểu như vậy chưa từng có ở Việt Nam trong nhiều năm gần đây. Điều đó đặt ra rất nhiều sự lo lắng, băn khoăn, cũng như những đồn đoán xung quanh sự kiện này,” nhà nghiên cứu và phân tích chính sách công của Việt Nam, PGS. TS. Phạm Quý Thọ, nguyên Chủ nhiệm Khoa Chính sách Công, thuộc Học viện Chính sách & Phát triển ở Hà Nội nói với RFA Tiếng Việt hôm 13/06/2023.

“Về mức độ nghiêm trọng, có lẽ sự kiện này chỉ xảy ra sau vụ Đồng Tâm như chúng ta biết, nhưng số lượng cán bộ công an, cũng như cán bộ xã và thường dân chết ở sự kiện đó, cho thấy hết sức nghiêm trọng và sơ bộ bước đầu theo thông cáo của cơ quan công an, hàng chục nghi phạm đã bị bắt, và tôi nghĩ rằng với mức độ như thế, với số lượng người (tham gia) như thế thì khó có thể nói rằng đó là sự ‘bột phát’ như kiểu tức giận của một cá nhân, hay của một nhóm người. 

Về số lượng người bị bắt tôi nghĩ có thể còn tăng lên, tuy nhiên với tin tức mà chưa được kiểm chứng, báo chí nên có sự xác minh lại để làm cho tình hình trở nên phần nào đó minh bạch hơn… Như một người quan sát, tôi thấy rằng các sự kiện có lẽ cần phải chờ một thời gian nhất định thì chúng ta mới kiểm chứng được các sự kiện, cũng như nguyên nhân, mục đích, hậu quả để lại v.v…”

Đâu là những nhân tố đáng quan tâm?

Là người từng tham gia trực tiếp một số nghiên cứu, khảo sát kinh tế, xã hội và dân số học tại Đắk Lắk và một số nơi khác tại Tây Nguyên, ông Phạm Quý Thọ đưa ra nhận xét với RFA về một số nét đặc thù có thể đáng quan tâm liên quan địa phương và khu vực này:

“Tôi có một số lần khảo sát tại Tây Nguyên, trong đó có Đắk Lắk, Kon Tum, rồi Gia Lai, thậm chí đi công tác ở đó một số đợt nữa, tôi thấy có một số đặc thù phát triển, nhưng trong một chuyến khảo sát về di dân, chúng tôi thấy nổi bật lên vấn đề di dân tự do mà đã để lại một số vấn đề khá nghiêm trọng, đặc biệt với đất đai, rừng, cũng như đất trồng trọt và đất ở. 

Thứ hai, Tây Nguyên có một số vấn đề phức tạp về tôn giáo, chẳng hạn tôi cũng đã vào một số cơ sở tôn giáo, trong đó có Nhà thờ gỗ của Kon Tum, và hiểu rằng về tôn giáo ở đó, chính quyền kiểm soát rất chặt chẽ, bởi vì ở Tây Nguyên, sau các sự kiện thời kỳ ‘sau giải phóng’, cũng như một số sự kiện sau này như chúng ta biết, người ta kiểm soát rất chặt chẽ. 

Gần đây có một số sự kiện tôn giáo khác như là các phân nhánh của Công Giáo…, cho thấy rằng sự phát triển tự phát là rất nhiều, rồi về mặt tự do tôn giáo, một số người tham gia nhưng không được chính quyền địa phương cho phép v.v… đó cũng là một sự phức tạp thứ hai.

Như thế là sau di dân, rồi sau vấn đề tôn giáo, thì đến vấn đề thứ ba là phát triển kinh tế. Chúng ta biết rằng ở Tây Nguyên thay đổi rất nhiều khi người ta phát triển kinh tế ở đây thành những cơ sở trồng trọt lớn, các trang trại, hay những mặt hàng xuất khẩu như cà-phê, hồ tiêu, gỗ v.v… Chúng ta thấy rằng điều này cũng làm thay đổi bộ mặt, nhưng đồng thời sự chênh lệch giàu nghèo cũng khá nghiêm trọng và sự thay đổi ở những vùng khó khăn không phải là một sớm một chiều có được, nhưng chênh lệch giàu nghèo này cũng tác động lên đời sống xã hội nói chung. 

Ba yếu tố trên có liên quan người dân bản địa và người bản địa luôn có những suy nghĩ khác đối với di dân ở nơi khác đến, tức là với những người không phải bản địa. Như chúng ta biết không chỉ tại Tây Nguyên, mà nhiều vùng khác, đặc biệt ở những nơi và những nước chưa phát triển, vấn đề càng trở nên trầm trọng, và trong tình huống nhất định, có thể làm bùng lên những sự kiện, nhưng tôi nghĩ sự kiện vừa rồi lớn hơn sự bột phát và với mấy chục trường hợp bị bắt thì khá là nhiều…

Vụ Đồng Tâm do tranh chấp đất đai rất rõ và nó kéo trong một thời gian rất dài, rồi đã có những va chạm với chính quyền địa phương ở cấp huyện, rồi cấp thành phố, thậm chí đã có những thủ lĩnh như là cụ Lê Đình Kình, và có những cách mà người ta đã phản kháng để bảo vệ đất đai một cách tự phát, mặc dù ở một thôn, hay một xã nào đó mà thôi. 

Còn ở vụ việc tại Đắk Lắk, chưa thể nói được một điều gì cả, mấy chục người bị bắt đó không thể so sánh là nhiều hay ít đối với một sự kiện như thế này được, mà người ta phải xem xét xem tính chất nghiêm trọng của vụ việc thể hiện như thế nào, chẳng hạn có tổ chức hay không, mục đích là gì, hay sau sự kiện này còn có gì không. 

Có nghĩa là ở Đồng Tâm, theo ý tôi muốn nói, là do tranh chấp đất đai lâu ngày mà không được giải quyết thỏa đáng, còn ở vụ Đắk Lắk chưa biết rõ đó là gì và sự kiện xảy ra hết sức đột ngột và bất ngờ cho những người bình thường và những người quan sát các sự kiện như chúng tôi.”

Người đồng bào Giẻ Triêng ở Kon Tum chơi nhạc cụ dân tộc để mừng nhà Rông mới ngày 27/8/2011. Ảnh: REUTERS/Kham 

Có gì đáng lưu ý từ khía cạnh chính sách công?

Cho đến nay, người ta vẫn chưa nhìn thấy sự liên hệ trực tiếp giữa vụ bạo lực hôm 11/6 và bối cảnh, điều kiện kinh tế – xã hội ở Đắk Lắk và Tây Nguyên, vẫn theo ông Phạm Quý Thọ, người từng làm việc nhiều năm tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư và trước đó ở Đại học Kinh tế Quốc dân tại Hà Nội, về phương diện chính sách công đối với Đắk Lắk nói riêng và Tây Nguyên nói chung, có một số khía cạnh có thể cần được lưu tâm, ông nói:

“Vùng Tây Nguyên luôn được đặt trong những vấn đề của chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam nói chung, cũng như về mặt chính sách công nói chung, và tôi có thể nói rằng đây là một địa bàn khá trọng yếu, không những chỉ về kinh tế mà còn về vấn đề an ninh, trật tự v.v… 

Tất nhiên khi phát triển kinh tế, và với những yếu tố có thể âm ỉ lâu ngày, thí dụ như bất bình đẳng giàu nghèo, rồi nếu không nghiên cứu thỏa đáng những nhu cầu để trung hòa các mâu thuẫn giữa người bản địa và người ở nơi khác đến, trong đó như đã nói có chênh lệch giàu nghèo, rồi sự quan tâm của chính quyền địa phương, chẳng hạn như ở cấp xã, có thể đó là những điều gây áp lực cho những người dân bản địa, nhưng tôi cũng chưa biết rõ trong mấy chục người bị bắt này cho đến nay, thì có bao nhiêu người bản địa, hiện nay danh tính của họ chưa được công bố (hết), nên chúng ta còn phải chờ một thời gian.

Song tôi nghĩ rằng về khía cạnh chính sách công, như chúng tôi đã từng nghiên cứu ở đó, tất nhiên di dân tự do đã kiểm soát được do kinh tế đã tăng lên, đời sống cũng tăng lên, rồi chênh lệch vùng miền như di dân từ những vùng núi phía Bắc vào trong đó (Tây Nguyên) không còn nhiều nữa, tuy nhiên nạn phá rừng vẫn còn là vấn đề rất lớn, có những vụ phá rừng mà tôi cho là hết sức nghiêm trọng mà báo chí cũng đưa tin nhiều, đặc biệt khi Chính phủ đã có chỉ thị đóng cửa rừng, nhưng nạn phá rừng vẫn diễn ra và vẫn có tính chất rất nghiêm trọng, kể cả trong những rừng đặc dụng, thì đó cũng là những yếu tố.

Thứ ba nữa là lâu nay người ta cũng ít đề cập những chuyên đề sâu, thí dụ chuyên đề về bất bình đẳng giữa người bản địa và những người ở nơi khác đến. Lẽ ra tôi nghĩ những việc này nên được chú ý, và chính sách công nên chú ý hơn bởi vì những vụ việc như thế không chỉ âm ỉ, mà bùng phát bất cứ lúc nào, mà đó không chỉ là bối cảnh của một vùng hay một đất nước trong một khoảng thời gian nào, mà tôi nghĩ nó có thể kéo dài hàng trăm năm, thí dụ như ở Canada hay ở Mỹ v.v… 

Cho nên tôi nghĩ, cần phải có những việc quan tâm thỏa đáng hơn, thí dụ như lồng ghép với các chương trình xóa đói giảm nghèo, phúc lợi, trợ cấp, rồi những chương trình khác, thậm chí có những chính sách ưu tiên về đất ở, cơ sở hạ tầng đối với người bản địa. 

Tôi nghĩ cần có những chính sách như vậy, thậm chí ở đây theo quan điểm cá nhân của tôi, cuộc sống tinh thần của họ (cư dân sắc tộc), trong đó có tôn giáo, cũng phải có những chính sách nhất định đối với người bản địa, mà khác đối với những người Kinh, hoặc là những người dân tộc từ các địa phương khác đến Tây Nguyên,” PGS. TS. Phạm Quý Thọ nói trên quan điểm riêng.

‘Một trong những vụ lớn nhất hơn 10 năm trở lại’

Cũng trong dịp này, một nhà nghiên cứu là người bản địa có nhiều năm nghiên cứu văn hóa của các cộng đồng cư dân bản địa liên quan ở Tây nguyên và duyên hải nam Trung Bộ Việt Nam không muốn nêu tên, chia sẻ góc nhìn từ quan điểm cá nhân về sự kiện ở Đắk Lắk hôm 11/6:

“Tôi nghĩ rằng tới nay đây là vụ việc lớn nhất của năm 2023 và cũng có thể là lớn nhất hơn 10 năm trở lại đây, nếu nhìn vào số lượng cán bộ công an, cán bộ dân sự và người khác thiệt mạng… Tôi cho rằng nguyên nhân chính của vụ việc này bắt nguồn từ mâu thuẫn sắc tộc, mâu thuẫn với và trong cách quản lý nhà nước mà cao trào nhất là mâu thuẫn trong vấn đề thu hồi đất đai của đồng bào Thượng ở đó, khiến vụ việc lên cao như thế. 

Không có đồng bào nào ở đó không biết rằng đất của họ đang làm trên đó, mà người ta vào, rồi trả giá rẻ như vậy để thu hồi, mà có thể chấp nhận được cả. Từ một người dân bình thường, không nói gì tới đồng bào ở đó, đa số họ cũng đã không chấp nhận, huống chi là đồng bào ở bản địa, và tôi nghĩ cao trào vấn đề nằm ở đó và tôi bảo lưu quan điểm này.”

Vẫn theo nhà nghiên cứu độc lập về văn hóa tộc người bản địa này, từ khía cạnh khác biệt văn hóa cho tới mô hình quản trị do nhà nước áp dụng ở Tây Nguyên lâu nay đã có một số vấn đề:

“Tôi thấy rằng nhà nước Việt Nam không cho tự trị, với những đồng bào đã sống trên đất đai của ông bà của họ từ lâu, nhà nước không bao giờ gọi họ là dân tộc ‘bản địa’ cả, mà chỉ gọi họ là ‘dân tộc thiểu số’ mà thôi. Ngoài ra, về văn hóa, văn hóa giữa những người thuộc dân tộc đa số và những người thuộc ‘dân tộc thiểu số’ dĩ nhiên là khác nhau và rõ ràng đó là một vấn đề. Tức là sự khác biệt này có từ tôn giáo cho đến tính chất bản địa của từng dân tộc.

Dân tộc Tây Nguyên cũng là một bộ phận không thể tách rời của các sắc tộc trên lãnh thổ của một số vương quốc cổ xưa, như Vương quốc Chăm-pa cổ chẳng hạn, từ sau 30/4/1975, chính quyền ở Việt Nam dùng những danh xưng nhỏ để phân nhỏ các nhóm cư dân, sắc tộc ra, để những người dân bản địa này không còn quan tâm nguồn gốc xa xưa của họ nữa, tạo cho họ cảm giác họ ‘rất nhỏ bé’, nên ‘không làm chuyện gì được’. Đó theo tôi là một thủ thuật của quản trị nhà nước. 

Còn về tính tự trị, ngày xưa đồng bào bản địa tự trị với nhau được, nhưng bây giờ tôi nghĩ, nếu ‘đòi tính tự trị’ đó, có thể xảy ra vấn đề đổ máu rất nhiều, và tôi nghĩ còn lâu Việt Nam mới công nhận chuyện đó. Từ khi mà nói theo cách nói của chính quyền là ‘giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước’, mô hình quản lý nhà nước đối với đồng bào ‘thiểu số’ nói chung và đồng bào Thượng ở Tây Nguyên nói riêng, có vẻ không phù hợp với tính cách, văn hóa, tôn giáo và suy nghĩ của người dân bản địa, người Thượng ở Tây Nguyên. 

Cách quản lý của nhà nước gây ra sự khó chịu, gây bức xúc nhiều cho đồng bào mà ngay nhiều nhà văn nổi tiếng của Việt Nam, như nhà văn Nguyên Ngọc, hay nhiều nhà văn khác ở Việt Nam, cũng nói rằng: ‘Từ khi mấy ông ở ngoài miền Bắc vào, các ông phá nát hết Tây Nguyên!”

Thực vậy, ngay cả những cánh rừng của Tây Nguyên cũng bị phá nát hết, và không ai có thể tưởng tượng rằng sau mấy chục năm chính quyền đến quản lý, Tây Nguyên mỗi mùa mưa về lại bị lụt. Đó là một chuyện chưa bao giờ người dân ở đó trước đây có thể nghĩ là sẽ xảy ra đối với Tây Nguyên, đơn cử Đà Lạt mùa mưa về cũng bị lụt và chỗ nọ chỗ kia ở Tây Nguyên cũng bị lụt hết, đó là điều mà chúng ta thấy có gì đó bất hợp lý.”

Tuy nhiên, vẫn theo quan điểm riêng của nhà nghiên cứu độc lập này, còn một khía cạnh khác được cho là khá nghiêm trọng, liên quan mô hình quản trị mà chính quyền Việt Nam từ sau 30/4/1975 đã áp dụng cho Tây Nguyên:

“Tôi nghĩ có vấn đề người ở đâu tới quản lý bà con cư dân bản địa, việc sử dụng người thân, đồng tộc với bà con để quản lý chính bà con, rồi những người đồng tộc ấy ở những địa phương mà chính quyền đã xé lẻ ra để quản lý như buôn nọ, buôn kia, để rồi những người thân, đồng tộc ấy báo cáo mọi sự việc lên cán bộ cấp trên, thì nó bộc lộ một vấn đề quá máy móc và quá gắt gao; ngoài ra qua một số khảo sát của tôi qua các gặp gỡ với bà con ở Tây Nguyên, họ nói với tôi rằng những người ở những nơi khác tới ‘xem thường họ’ rất nhiều, tức là họ thiếu được tôn trọng. 

Còn về giáo dục, ngay lương giáo viên ở những trường học mà nhà nước mở ở Tây Nguyên, có người dạy trên mười năm, tới hai mươi năm, mà lương giáo viên không đủ sống, không đủ nuôi gia đình, thì chỉ riêng việc đó liệu đã ảnh hưởng ra sao đến chất lượng giáo dục ở Tây Nguyên, thử hỏi tại sao chất lượng giáo dục ở Tây Nguyên so với cả nước lại chẳng không đâu vào đâu cả. 

Còn trở lại với vụ việc ngày 11/6 vừa rồi, cá nhân tôi nghĩ rằng không riêng gì với bà con trong cả nước, hay đồng bào Thượng tại Đắk Lắk, Tây Nguyên, hoặc đồng bào Chăm ở Ninh Thuận, Bình Thuận, hay các đồng bào ở những nơi khác, mà trên toàn quốc, vấn đề đất đai là vấn đề bức xúc lớn nhất bây giờ, nhất là ở cách thức thu hồi, lấy đất của bà con, của đồng bào. Và chuyện bức xúc ấy, nếu không giải quyết cho êm đẹp, thì sẽ không bao giờ quản lý được tư tưởng, cảm xúc của người ta đâu và sẽ tiếp tục xảy ra những sự việc như thế,” nhà nghiên cứu không muốn tiết lộ danh tính vì lý do an toàn này nói với RFA trên quan điểm cá nhân.

Thấy gì từ kinh nghiệm từ thời Việt Nam Cộng Hòa?

Cũng trong dịp này, hôm 13/6, từ Lognes, Cộng hòa Pháp, nhà dân tộc học, Tiến sĩ Nguyễn Văn Huy, chia sẻ với RFA Tiếng Việt góc nhìn, cũng từ quan điểm riêng của ông, một số kinh nghiệm và đặc trưng lịch sử ở Cao nguyên Trung phần, tức Tây Nguyên, nơi có các sắc dân là đồng bào bản địa đã sinh sống từ lâu đời, dưới thời Việt Nam Cộng Hòa cho tới gần đây, ông nói:

“Dưới chế độ Việt Nam Cộng Hòa (VNCH), đã có một số biến động, trong đó có phong trào BAJARAKA (chữ viết tắt tên bốn sắc tộc lớn trên Tây Nguyên: BAhnar, dJArai, RhAdé và KAho) từ năm 1956 -1958 và sau đó là phong trào FULRO (Mặt trận Thống nhất Đấu tranh của các Sắc tộc bị Áp bức) từ năm 1960-1968 (1), chính quyền VNCH đã nhìn vấn đề và thực sự lúc đó cũng phải nói có sự cố vấn của người Mỹ rằng chúng ta (VNCH) phải tôn trọng quyền của những người bản địa để cho họ có quyền sinh sống. 

Từ đó đã có một số luật dành cho người Thượng ở Tây Nguyên một số quyền lợi: về chính trị, họ có quyền có người đại diện tập thể của họ trong Quốc hội Việt Nam và trong Thượng Nghị viện, và những người lãnh đạo địa phương như là Quận trưởng, Tỉnh trưởng, Thị xã trưởng hay là Xã trưởng đều là người Thượng. Từ đó diễn ra một sự yên bình và trong phong trào FULRO, một số trong họ đã trở về lại và hòa nhập vào đời sống của người Việt Nam, trừ một thiểu số lúc đó đang bị một phe cực đoan ở Campuchia ‘kích thích’, ‘xúi giục’ là người Thượng phải đòi tự trị, độc lập, chứ không ‘sống chung’ với người Việt Nam như vậy, thành ra gây ra sự xáo trộn… 

Nhưng trên nguyên tắc chung, người Thượng lúc đó đã chấp nhận hoàn toàn chính sách của VNCH, tức là họ sẵn sàng hội nhập vào cộng đồng người Việt Nam và họ có những quyền lợi; tức là lúc đó VNCH đang áp dụng chính sách ‘tản quyền’, và người Thượng có đầy đủ tất cả các quyền, và họ có cơ sở ở trong Sài Gòn và họ tranh đấu rất rõ ràng cho quyền lợi của họ, nhưng cũng phải nói là sau đó có một số người lợi dụng chức vụ của họ để có ‘lợi lộc riêng’.

Song nhìn chung, người Thượng đã tìm được sự sống chung với cộng đồng người Việt Nam, cộng đồng người Kinh và người Việt Nam lúc đó cũng chấp nhận một cách thoải mái yêu cầu của người Thượng và người Thượng cũng chấp nhận người Việt Nam, và lúc đó chúng ta (VNCH) cũng đã có một sự phân biệt là những vùng nào của người Thượng thì người Kinh không được vào và người Thượng tự do sống trong đó.  Nhưng thứ nhất vấn đề quan trọng của người Thượng là họ không đòi gì hết, mà họ chỉ đòi được quyền sinh sống trên đất đai của Tổ tiên của họ và đòi có quyền thực hành tự do tôn giáo, tín ngưỡng của họ. Mà tín ngưỡng của họ là gì? Đó là có thể một số theo tôn giáo của người phương Tây, tức là đạo Công Giáo, hoặc Đạo Tin Lành, và một số khác sống theo chế độ thần linh. Và chúng ta thấy rằng đó là một phong tục, tập quán mà chúng ta phải bảo vệ và tôn vinh, đó là một gia sản, một di sản văn hóa của chúng ta.

Nhưng ngày nay, chúng ta (chính quyền) muốn áp đặt một cái chung tức là mọi người phải đi theo ĐCSVN, mà đảng cộng sản không phải là một tôn giáo gì hết mà bắt người ta theo chủ trương của mình, tôi nghĩ cái đó hơi khiên cưỡng và chính vì vậy nó sinh ra, ngoài vấn đề đất đai ra, còn vấn đề tín ngưỡng của người Thượng, người ‘thiểu số’.”

Bình luận thêm về vụ việc ở Đắk Lắk hôm 11/6, Tiến sĩ Nguyễn Văn Huy, nhà dân tộc học từng làm việc tại một Khoa Đông Nam Á học thuộc một Đại học tại Paris, Pháp, nói thêm với Đài Á Châu Tự Do cùng hôm 13/6:

“Vấn đề phải nhìn một cách rõ ràng. Thí dụ người Kinh đứng lên phản đối chính quyền, chúng ta (chính quyền) nói đó là bạo động như là về đất đai trong vụ Đoàn Văn Vươn, hoặc một số vụ ở miền Bắc Việt Nam khi chính quyền đến cưỡng chế lấy đất đai như vụ Đồng Tâm, người ta nói đó là do cưỡng ép, áp đặt (mà phản kháng), chứ không phải là vì người thiểu số muốn phản loạn, lật đổ chính quyền. Nhưng vì đây là người Thượng, thành ra họ (chính quyền) cứ áp đặt đây là phong trào FULRO, phong trào Đề-Ga (Nhà nước Tin Lành Đề-Ga), gắn cho họ những cái nhãn mà họ không có, tức là những người muốn đòi tự trị.

Vụ này là phản ứng tự nhiên của con người, khi mất hết tất cả, họ sẵn sàng chết, chứ khi chỉ còn có đất đai sinh sống mà bị ‘cướp đoạt’, hoặc bị ‘cưỡng chế’, thì còn lý tưởng gì để sống, nên họ phải liều mình, trong tay họ có gì, có súng, có dao, có mác thì họ sẵn sàng, như người Việt mình cũng thường làm với chính quyền cộng sản. Nhưng vì đây là người Thượng, nên chúng ta (chính quyền) cứ dán cho họ những cái nhãn như là ‘phản động’, ‘Đề-Ga’, ‘lật đổ chính quyền’, ‘đòi tự trị’, tôi thấy cái này là một cách áp đặt của một chế độ độc tài. Thành ra tôi nghĩ cái này phải nhìn lại.

Còn vấn đề rút ra kinh nghiệm cho tương lai, tôi thấy đây là vấn đề mà chính quyền Việt Nam phải có sự hợp tác của những cộng đồng xã hội dân sự khác, bởi vì ngày nay chính quyền Việt Nam cũng lập ra những ủy ban như Ủy ban Dân tộc, nhưng những ủy ban này và những người Thượng lãnh đạo ở địa phương là những người cộng sản và họ chỉ theo những chủ trương của ĐCSVN và họ làm trái với những điều mà tổ tiên của họ đã làm, thành ra tôi nghĩ rằng những người đại diện của ĐCSVN hiện nay ở trên Tây Nguyên mà là người gốc ‘thiểu số’ đó không đại diện cho chính sách, quyền lợi của họ (đồng bào bản địa), mà họ đại diện cho quyền lợi của đảng Cộng sản, chứ không cho quyền lợi của người địa phương. Tôi nghĩ vấn đề này chúng ta phải đặt lại, tại vì người Thượng chiếm chưa tới 1% dân số, mà chúng ta cứ áp đặt chính sách của đa số lên họ. Ngày nay họ là người ‘thiểu số’, còn trong tương lai họ trở thành những người ‘di cư’ trên đất của họ, thì tôi thấy điều này là quá đáng và chúng ta phải có một cái nhìn sáng suốt hơn về cộng đồng sắc tộc trên đất nước Việt Nam.”

Trên đây là quan điểm riêng của một số nhà nghiên cứu, quan sát từ Việt Nam và hải ngoại xung quanh sự kiện nghiêm trọng ở Tây Nguyên, còn hôm thứ tư, 14/6/2023, cập nhật tin tức hậu các vụ nổ súng ở huyện Cư Kuin, trên địa bàn Đắk Lắk, báo Công An Nhân Dân online của Việt Nam cho hay an ninh, trật tự tỉnh ở này ‘đã trở lại bình thường’, và có thêm ‘một đối tượng tự thú’:

“Theo báo cáo của Công an Đắk Lắk, tình hình ANTT tại toàn tỉnh Đắk Lắk đã trở lại trạng thái bình thường, các sinh hoạt xã hội thường lệ không có gì thay đổi. Nhịp sống thường ngày trở lại không khí như những ngày trước 11/6. Trong đêm 13/6 đã có một đối tượng tham gia vụ gây mất ANTT ra tự thú. Như vậy, đến nay đã có 3 đối tượng tham gia vụ việc ra tự thú để được hưởng khoan hồng.

Tính đến 8h30 sáng 14/6, lực lượng chức năng đã bắt giữ tổng cộng 46 đối tượng gây mất ANTT tại trụ sở UBND hai xã Ea Tiêu và Ea Ktur. Công an tỉnh Đắk Lắk tiếp tục kêu gọi những người “lầm đường – lạc lối” ra tự thú để được hưởng khoan hồng. Trước đó… sáng sớm 11/6, tại địa bàn huyện Cư Kuin đã xảy ra vụ việc một nhóm đối tượng dùng súng tấn công trụ sở UBND xã Ea Tiêu và Ea Ktur, làm 9 người chết và 2 người bị thương. Sau khi xảy ra vụ việc, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an tỉnh Đắk Lắk, các đơn vị nghiệp vụ triển khai vây bắt nhóm đối tượng nêu trên, giải cứu một số người dân bị bắt làm con tin,” vẫn theo tờ báo của ngành Công an Việt Nam.

https://www.rfa.org/vietnamese

Quê Hương tổng hợp

---

Sau khi ‘quyết liệt giành lại vỉa hè cho dân’, chính quyền đem… cho thuê

Lê Thiệt /SGN

Một quán nhậu trên đường Hoàng Sa, quận 1, chiếm hết vỉa hè để sắp xếp bàn ghế cho khách, Tháng Hai năm 2023 – Ảnh: Gia Minh/VNExpress 

(more…)

Lời tòa soạn – Gần đây đã xảy ra bạo lực giết chết công an CSVN ở Tây Nguyên, Việt Nam khiến cho dư luận xôn xao.

Chúng tôi nhận được thông cáo báo chí dưới đây của tổ chức Người Thượng Vì Công Lý để xác minh họ không có liên quan gì đến những hành động bạo lực nói trên.

Xin đăng lại để rộng đường dư luận.

(more…)

(more…)

• Tin nóng: Người dân Tây nguyên đã nổi dậy!
• Đắk Lắk: Bắt giữ 6 người liên quan đến vụ xả súng vào hai trụ sở công an xã
• Đắk Lắk: Báo nhà nước xóa bài “xả súng ở hai trụ sở công an xã khiến 6 cán bộ tử vong”
• Hai đồn công an xã ở Dak Lak bị tấn công, nhiều người thiệt mạng

Tin tổng hợp
11/6/2023

Tin loan đi trong sáng ngày 11 Tháng Sáu ở Việt Nam, cho biết hai trụ sở công an ở Tây Nguyên bị một lực lượng trang  bị súng và rựa, xông vào tấn công lúc 1 giờ sáng, nhiều công an viên bị bắn chết ngay tại chỗ.

(more…)

Bài bình luận của ông Phạm Quý Thọ- PGS,TS nguyên Trưởng Khoa Chính sách Công, Học Viện Chính sách & Phát triển, Bộ Kế hoạch- Đầu tư, Việt Nam
RFA – 09/6/2023

Cựu Chủ tịch Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (AIC) Nguyễn Thị Thanh Nhàn. 

Cổng thông tin điện tử Bắc Giang 

Xét xử vụ án là sự trừng phạt các đối tượng có tội vi phạm pháp luật của chế độ nhằm răn đe họ, nhưng trong vụ AIC (Công ty CP Tiến bộ Quốc tế), là đại án thuộc diện Trung ương quản lý bởi tính chất nghiêm trọng, bị cáo Cựu chủ tịch công ty, bị coi là “chủ mưu”, hiện vẫn đang bỏ trốn, và bị tuyên án tù nặng nề… Tuy nhiên, hơn cả một vụ án hình sự vụ AIC còn phản ánh khía cạnh đạo đức liên quan đến chuyển đổi thị trường và, sự thay đổi các chuẩn mực trong quá trình này bộc lộ những bất cập của thể chế hiện hành.

(more…)

Trần Văn Chánh

---

    I. MẤYLỜI NÓI ĐẦU

     Tài liệu về nền giáo dụcmiền Nam hiện nay đã trở nên ngày càng khó kiếm,thậm chí, hầu như không thể kiếmđược bao nhiêu trong những thư viện lớntrên toàn quốc. Hơn nữa, nói về nền giáo dụccủa một chế độ chính trị đã cáo chungđúng 40 năm, mà ngày nay không còn mấy người làmchứng, thì làm thế nào đảm bảo tính trungthực để tin được hoàn toàn cũng khôngphải chuyện dễ. Vì vậy, ở bài này cũngnhư ở bài tiếp sau về “Chương trình và sáchgiáo khoa” của cùng tác giả, chúng tôi xin lựa chọn phương pháp thểhiện nội dung các bài viết bằng cách chủyếu trích dẫn trực tiếp ý kiến củamột số nhà hoạt động giáo dục tiêubiểu thời trước, coi họ như ngườichứng cho từng vấn đề liên quan, nhưngđược bố cục/ hệ thống lại chodễ theo dõi, thay vì diễn dịch/ tổng hợplại từ những ý kiến đó của họ.Thỉnh thoảng chúng tôi có cho xen vào một số ítỏi lời đánh giá, bình luận theo sự nhậnthức của riêng mình, mà chúng tôi nghĩ là cầnthiết để dẫn dắt câu chuyện. Chúng tôitự nghĩ cách làm như vậy tuy không đượccông phu cho lắm nhưng vừa đảm bảo tính kháchquan, vừa duy trì được nguồn tài liệu “gốc”để tiện việc tham khảo, khi ai cần vẫncó thể trích dẫn lại được, vì các nguồntài liệu loại này đã ngày càng trở nên quý hiếm vàkhó tìm.

(more…)

Trần Văn Chánh

Sách giáo khoa thời Việt Nam Cộng Hòa

---

MỞ ĐẦU

Đối tượng củabài viết này là chương trình và sách giáo khoa miền Nam1954-1975, tuy nhiên nếu không nhắc sơ lại thờikỳ quá độ trong đó nền giáo dục ViệtNam chuyển từ cựu học sang tân học, chúng tasẽ khó theo dõi để nhận ra một cách rõ ràngnhững sự thay đổi cùng tên gọi các cấp,lớp, ban học, cũng như nội dung cụ thểcủa các chương trình học mới sau này. 

(more…)

Hội An 31/05/2023 968 lượt xem

Nguyễn Duy Linh (37 tuổi, cựu đại uý) đã nhiều lần thực hiện hành vi hiếp dâm, dâm đãng với 3 bé gái dưới 16 tuổi tại ngay trụ sở công an xã. Có lần Linh hiếp dâm, dâm ô hai cháu gái cùng lúc; dùng điện thoại quay video.

(more…)

Quê Hương tổng hợp

---

Chi nhánh Viettel tại Mỹ liên quan đến các vi phạm về buôn bán vũ khí quốc tế

01/6/2023

Một cửa hàng có logo của Viettel ở Hà Nội (minh hoạ) 

AFP 

---

(more…)

Little Saigon, Memorial Day, 2023

31/5/2023

Trong hai thập niên (1954-1975) về lãnh vực âm nhạc ở miền Nam Việt Nam rất nhiều ca khúc ca ngợi tinh thần chiến đấu anh dũng và sự ngưỡng mộ, biết ơn người lính VNCH. 

(more…)

Quê Hương tổng hợp

---

Mạc Văn Trang – Mẹ của Trần Bang

26/5/2023

Mẹ của Trần Bang. Ảnh: NS Kim Chi chụp năm 2021 

Hôm qua vợ chồng tôi gặp cô Biết, em gái Trần Bang, hỏi thăm tình hình . Cô cho biết, sau hôm ra tòa, gia đình vẫn chưa được thăm gặp Trần Bang, không biết sức khỏe anh thế nào; luật sư có gặp anh để xem kháng án ra sao…

– Bà thế nào, nhìn thấy con trai bị còng tay, bị xét xử, rồi bị kết án 8 năm tù, bà có bị sốc không? Nay sức khoẻ bà thế nào? – Tôi hỏi.

Cô Biết bảo, họ nói xử công khai, nhưng người nhà cũng không ai được vào. Phải đấu tranh mãi, rằng bà mẹ 92 tuổi, phải được vào để thấy con trai, có thể đây là lần cuối bà được nhìn mặt con. Hai đứa em xốc nách bà ào vào thế là em vào được. Bà bình tĩnh lắm, không bị sốc mà còn thấy có vẻ an tâm.

(more…)

Nguyễn Nhân Chứng

Câu chuyện sau đây được viết ra để tưởng niệm hơn 130 đồng bào trên “ghe ông Cộ” trên đường vượt biển tìm tự do đã bị Việt cộng tàn sát dã man vào tháng Tư năm 1979 ở đảo Trường Sa, và cũng để gửi đến các con yêu quý của ba: Chí Dũng, Đông Nghi, Tì Tì.

(more…)

(more…)

Ts. Phạm Đình Bá

18/5/2023

Tôi ở xa mà tò mò về hư thật trong việc chống tham nhũng của Trọng, nên rất vui được đọc bài “Chỉ tại cái đồng hồ” của Anh Trần Văn Đông trên trang Việt Nam Thời Báo. [1] 

(more…)

Hoàng Tuấn Phổ /SGN
17/5/2023

Tác giả Hoàng Tuấn Phổ (1934-2021) là nhà nghiên cứu với các tác phẩm và công trình nghiên cứu “Núi rồng sông Mã”, “Chúa Trịnh”, “Thanh Hóa nghìn xưa lưu dấu”, “Vua Lê Đại Hành”, “Bà chúa Liễu”… Ông là nhân chứng của một giai đoạn miền Bắc sống trong không khí nghẹt thở với những cuộc đấu tố và cải cách ruộng đất kinh hoàng. Trong suốt nhiều thập niên, ông và gia đình bị quy chụp là thành phần phản động, “ba đời chống đảng”, và bị trù dập tàn bạo. 

(more…)

An Vui /SGN – 17/5/2023

Học sinh tham gia kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông, niên khóa 2022-2023 – Ảnh: hanoitv.vn 

Hà Nội công bố sẽ tăng học phí từ mầm non đến trung học phổ thông trong niên khóa tới, dự đoán là mở màn cho những tỉnh/thành khác. 

(more…)

Hoàng Tuấn Phổ /SGN
14/5/2023

LTS: Tác giả Hoàng Tuấn Phổ (1934-2021) là nhà nghiên cứu với các tác phẩm và công trình nghiên cứu “Núi rồng sông Mã”, “Chúa Trịnh”, “Thanh Hóa nghìn xưa lưu dấu”, “Vua Lê Đại Hành”, “Bà chúa Liễu”… Ông là nhân chứng của một giai đoạn miền Bắc sống trong không khí nghẹt thở với những cuộc đấu tố và cải cách ruộng đất kinh hoàng. Trong suốt nhiều thập niên, ông và gia đình bị quy chụp là thành phần phản động, “ba đời chống đảng”, và bị trù dập tàn bạo. 

Hồ sơ này là một phần trích từ hồi ký chưa xuất bản thành sách của ông, được đăng tải với sự đồng ý của gia đình…

(more…)

Quê Hương tổng hơp

Các tổ chức quốc tế hoan nghênh việc trả tự do cho nhà hoạt động môi trường Ngụy Thị Khanh

16/5/2023

Bà Ngụy Thị Khanh © internationalrivers.org 

(more…)

https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/vietnam/

Tạm dịch, sẽ được điều chỉnh sau:

(more…)

13/05/2023 VOA Tiếng Việt

---

Hãng VinFast của tỷ phú Phạm Nhật Vượng vừa loan báo sẽ lên sàn chứng khoán ở Mỹ thông qua SPAC. Thông tin được đưa ra khi có thêm gần 1.100 xe VF 8 của hãng mới cập cảng ở California và giới phê bình xe Mỹ đồng loạt nhận xét kém tích cực về loại xe này.

(more…)

 Nguồn:  “Biden Hopes for Vietnam Breakthrough,” Foreign Policy, 09/05/2023

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Derek Grossman là nhà phân tích quốc phòng cấp cao của Rand Corp., giáo sư thỉnh giảng tại Đại học Nam California, và là cựu cố vấn tình báo của Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về các vấn đề an ninh Châu Á và Thái Bình Dương.

13/5/2023

Washington và Hà Nội đang xích lại gần nhau hơn, nhưng đó là một quá trình phức tạp.

(more…)

Lễ kỷ niệm Ngày Nhân quyền Việt Nam 11/5 thường niên vừa diễn ra tại Tòa nhà Văn phòng Hạ viện Cannon thuộc khu phức hợp Capitol tại trung tâm thủ đô Hoa Kỳ, quy tụ các dân biểu liên bang, tiểu bang và đại diện cộng đồng người Việt và các hội đoàn khác nhau… VOA Tiếng Việt

09.05.2023 5:11

(VNTB) – Ngay trong nội bộ đảng đang ngày càng rõ trong biểu hiện xây dựng và tôn sùng một tượng đài mới là “Nguyễn Phú Trọng”

Bà Nguyễn Thị Thanh – phó trưởng Ban Tổ chức Trung ương, trưởng Ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội – đã có buổi trao đổi với báo chí xung quanh việc sửa đổi nghị quyết của Quốc hội về lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm.

(more…)

06.05.2023 5:56

Hoài Nguyễn

(VNTB) – Không thể vì dư luận mà làm khác thủ tục.

Biến cô Dung thành một anh hùng giả lập là ‘giết chết’ cô và muôn đời con cháu mai sau…

(more…)

Quê Hương tổng hợp

---

Mỹ đang là gì ở Việt Nam?

Chương trình Việt Nam của Viện Hòa bình Hoa Kỳ (USIP)

Gần 50 năm kể từ khi Chiến tranh Việt Nam kết thúc và hơn một phần tư thế kỷ kể từ khi bình thường hóa quan hệ Hoa Kỳ – Việt Nam, Việt Nam đang dần trỗi dậy như một cường quốc mới nổi ở trung tâm của khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và là đối tác ngày càng quan trọng của Hoa Kỳ. Từng là một trong những quốc gia nghèo nhất và cô lập nhất thế giới, Việt Nam hiện là một nước có thu nhập trung bình với dân số trẻ, năng động và một tương lai đầy hứa hẹn

https://drive.google.com/file/d/1qykaWt_qJCuQNywoAgtBFyhATsuW01FU/view?usp=share_link

Chuyện không nhỏ 

Chính quyền, Ban tổ chức Si gêm (SEA Games), thậm chí chính thủ tướng Hunsen của Campuchia hôm qua ra thông báo cấm cổ động viên Việt Nam đem ảnh “bác Hồ” vào trong sân vận động. Họ chỉ cấm mà không nói rõ lý do. Không nói ra nhưng ai cũng biết căn nguyên.

Này, có nhẽ từ chuyện Campuchia cấm đem ảnh idol vào sân chơi thể thao để nhảy nhót hò hét ủng hộ, xứ An Nam cũng cần coi lại cái cách dung túng những trò tuyên truyền dở hơi lâu nay.

Trước hết, nó không hợp, sân bóng không phải là chỗ biểu dương lãnh tụ. Sau nữa, trong thế giới văn minh văn hóa, nó có vẻ thô lậu, nhố nhăng, chả giống ai, cứ kiểu một mình một chợ, anh hùng làng này cóc thằng nào bằng ta. Sau nữa, đừng để thiên hạ người ta chê cười, mà lệnh cấm vỗ mặt như Campuchia vừa ban hành là biểu hiện dứt khoát của sự chê cười ấy.

Ngay trên đất mình còn chả nên thế, huống hồ cứ cái thói “đem ảnh đi đấm nước người”. Rồi lại còn hát “như có bác trong ngày vui đại thắng” nữa.

Còn cờ đỏ sao vàng tung bay trước gió thì được, OK, chẳng ai cấm, bởi cờ là biểu tượng của quốc gia, chứ không phải ảnh. Ảnh chỉ là thói sùng bái cá nhân, mà thói này thì nhân loại nói chung, nhất là thế giới văn minh, rất ghét.

Lạ kỳ cho thể chế một quốc gia, cứ để cho thiên hạ “dạy” từng bài học ứng xử, đối nhân xử thế nho nhỏ, mà “thầy” lại là “thằng em dại” Campuchia mới đau.

Tôi khuyên các vị lãnh đạo xứ này từ giờ nên bớt ngạo nghễ, tự sướng, ảo tưởng, lừa dối… đi. Hãy sống cho tử tế và thực chất. Vẫn biết rằng đối với các vị, làm được điều đơn giản như thế là cực khó bởi mấy thứ “phẩm chất” kia ngấm vào trong máu rồi, nhưng không làm thì xê ra cho người khác làm. Tôi nói thật.

Nguyễn Thông 

---

Việt Nam “hụt hơi” trước Bangladesh trong cuộc đua gia công

04/5/2023

Một xưởng may tại tỉnh Bắc Giang 

Reuters 

Trong khi ngành công nghiệp gia công của Việt Nam đang đối mặt với tình trạng thiếu việc làm, công nhân mất việc hàng loạt, thì Bangladesh vẫn “làm không ngơi tay”.

Đơn hàng chạy sang Bangladesh

Theo Tổng cục thống kê, trong ba tháng đầu năm nay, Việt Nam có 149 ngàn lao động, tập trung ở các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bắc Giang đã mất việc do doanh nghiệp bị cắt đơn hàng.

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam phát biểu hôm 1/5 : “Chưa bao giờ trong suốt mấy chục năm qua, ngành may mặc xuất khẩu của Việt Nam gặp khó khăn và chịu áp lực lớn như bây giờ. Hai tháng đầu năm, giá trị xuất khẩu tiếp tục giảm 20%. Hiện giờ đơn hàng đặt cho tháng 6 và tháng 7 vẫn chưa có”.

Một số chuyên gia kinh tế từng nhận định với RFA rằng, tình trạng thiếu đơn hàng ở Việt Nam là do tình trạng khó khăn kinh tế chung trên toàn cấu khiến nhu cầu và sức mua ở các thị trường như Mỹ hay Châu Âu sụt giảm.

Tuy nhiên, nhìn sang đối thủ cạnh tranh của Việt Nam là Bangladesh thì họ vẫn nhận được nhiều đơn hàng trong thời điểm này. Thậm chí, mạng báo The Business Standard có một bài viết hồi tháng 7/2022, nhận định rằng trong ngành công nghiệp thời trang, dự báo trong hai năm tới, Bangladesh sẽ nhận nhiều đơn hàng hơn cả Trung Quốc và Việt Nam.

Mạng báo này dẫn Báo cáo do Hiệp hội Công nghiệp Thời trang Hoa Kỳ (USFIA) công bố, có khoảng 55% giám đốc điều hành ngành may mặc Hoa Kỳ có kế hoạch tìm nguồn cung ứng từ Bangladesh nhiều hơn từ Trung Quốc, Việt Nam, Indonesia, Campuchia và các đối thủ cạnh tranh khác trong hai năm tới.

Giảm năng lực cạnh tranh

Lý giải cho thực trạng này, tiến sỹ kinh tế Nguyễn Huy Vũ cho biết thứ nhất là do chi phí trả cho nhân công ở Bangladesh hiện nay thấp hơn nhiều so với Việt Nam:

“Chi phí sản xuất ở Bangladesh thấp hơn Việt Nam, tiền nhân công ở Bangladesh thấp hơn Việt Nam khoảng 50%. Các ngành sản xuất hàng may mặc gia dụng đòi hỏi chủ yếu là chi phí cho nhân công, cho nên giá nhân công thấp thì giá thành sản xuất ở Bangladesh thấp hơn Việt Nam.”

Theo thống kê của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), trong năm 2022, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đạt khoảng 4,09 ngàn USD, trong khi Bangladesh chỉ đạt khoảng 2,73 ngàn USD.

Thứ hai, theo ông Huy Vũ, Bangladesh có lợi thế về nguồn nguyên liệu thô tại chỗ, do đó giảm được chi phí vận chuyển và minh bạch về nguồn gốc xuất xứ nguyên liệu sản xuất:

“Ở một số nước thì vấn đề nhân quyền bắt đầu tăng lên, họ muốn là xem nguồn gốc sợi vải ở đâu, nhân công sản xuất ra hàng hóa có bị bóc lột lao động nô lệ nhưng ở Tân Cương Trung Quốc hay không. Những nhóm nhân quyền lên tiếng rất nhiều cho nên những nhà sản xuất hàng hóa, chủ yếu là hàng may mặc, rất là nhạy cảm với nhu cầu của khách hàng.

Cho nên họ tìm kiếm tới những nơi mà xem xét thấy được nguồn gốc của hàng hóa và họ nhìn thấy Bangladesh có nguồn hàng nguyên liệu rồi chuyển gia công thành phẩm và họ kiểm soát hết được dây chuyền đó.”

Thứ ba là Việt Nam đang dần mất đi năng lực cạnh tranh khi mức lương  trung bình của Việt Nam bắt đầu tăng lên. Trong khi đó, theo tiến sỹ Huy Vũ, Mỹ lại ở cách rất xa Việt Nam cho nên các doanh nghiệp của Mỹ hiện nay có xu hướng chuyển các cơ sở sản xuất của mình đến những vùng gần hơn ở Nam Mỹ. Chi phí nhân công ở đó cao hơn Việt Nam không bao nhiêu nhưng họ tiết kiệm được tiền vận chuyển từ Mỹ qua Việt Nam.

Thiếu đầu tư công nghệ xanh

Các công nhân trong một xưởng may tại Dhaka, Bangladesh năm 2020. Ảnh: Reuters 

Ông Đình Đệ, chủ một doanh nghiệp ở TPHCM cho biết, nguyên nhân khác khiến nhiều nhà đầu tư quay lưng với thị trường Việt Nam là bởi Chính phủ Việt Nam thiếu sót trong việc đầu tư vào công nghệ xanh, sạch:

“Phải đầu tư vào các nguồn năng lượng sạch như năng lượng mặt trời, năng lượng có thể tái tạo chứ cứ sử dụng năng lượng hóa thạch thì các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới họ sẽ quay lưng thì Việt Nam mình khi đó sẽ mất đi đơn hàng.” 

Ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) nhận định trên Tạp chí Thương gia rằng hiện nay, xu thế thế giới là cắt giảm tối đa lượng phát thải, chuyển đổi sản xuất xanh để tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo, sử dụng nguyên liệu thân thiện với môi trường hay mô hình kinh tế tuần hoàn.

Ông thừa nhận rằng các doanh nghiệp Bangladesh, từ rất sớm, đã chuyển đổi ngành dệt may theo “tiêu chuẩn xanh” nên hiện là nơi được các thương hiệu ưu tiên lựa chọn để đặt hàng.

Bangladesh đã nhìn thấy và hướng tới sự phát triển bền vững bằng cách thực hiện xanh hoá quy trình sản xuất. Từ năm 2008, Hội đồng Công trình Xanh Bangladesh được thành lập, với mục tiêu là làm cho đất nước trở nên “xanh hơn”, theo một bài báo được phát hành trên The Business Standard hồi tháng 9/2022.

Trong thập kỷ qua, có 122 tòa nhà được chứng nhận LEED ở quốc gia này. Tiêu chuẩn LEED là bộ tiêu chuẩn được ban hành bởi Hội đồng công trình xanh tại Mỹ, là bộ tiêu chuẩn quốc tế tiên phong và phổ biến nhất về vấn đề xây dựng các công trình để tiết kiệm năng lượng.

Ông Đình Đệ bày tỏ sự tiếc nuối khi Chính phủ Việt Nam đã không hành động nhanh chóng để bắt kịp xu hướng toàn cầu:

“Tôi nghĩ là Chính phủ mình đã phải thấy vấn đề này từ lâu rồi, cũng không hiểu sao tới giờ này mà vẫn đầu tư cho các nhà máy nhiệt điện, than dầu…”

Vấn đề khác cũng quan trọng để kéo đơn hàng quay trở lại, theo ông Đệ là Việt Nam phải đáp ứng được các chế độ phúc lợi và phải có công đoàn độc lập bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Ông nói:

“Hoặc các vấn đề đạo đức, ví dụ như người công nhân phải được hưởng lương bao nhiêu, rồi chế độ nghỉ ngơi sinh nở của phụ nữ như thế nào, và vấn đề về công đoàn tự do nữa… Đó là những điều kiện quan trọng để các nhà đầu tư vào Việt Nam.”

Theo tiến sỹ Huy Vũ, hiện nay, Việt Nam đã không còn cạnh tranh được với Bangladesh về chi phí nhân công. Vì vậy, Việt Nam buộc phải tiến lên bằng cách nâng cao kỹ năng sản xuất, tiếp cận với những thị trường ngách, thị trường đòi hỏi giá trị gia tăng cao, kỹ năng tay nghề người lao động cũng cao hơn:

“Điều đó buộc chính quyền phải đầu tư nhiều hơn nữa về giáo dục, kinh tế và cơ sở hạ tầng để kích thích mở ra các ngành khác để doanh nghiệp chuyển hướng sang lĩnh vực khác sản xuất. Nếu không thì Việt Nam sẽ bị kẹt trong cái bẫy thu nhập trung bình.”

---

Bốn ngân hàng thương mại yếu kém của Việt Nam sẽ bị chuyển giao bắt buộc

04/5/2023

Trụ sở Ngân hàng Nhà nước ở Hà Nội 

AFP 

Bốn ngân hàng thương mại bị cho là có hoạt động yếu kém sẽ bị chuyển giao bắt buộc cho các ngân hàng khác để tái cơ cấu.

Theo một báo cáo của Ngân hàng Nhà nước gửi Uỷ ban Kinh tế Quốc hội trước kỳ họp thứ năm khai mạc vào ngày 22/5 tới được truyền thông Nhà nước trích dẫn, Ngân hàng Nhà nước đề nghị các cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương xử lý bốn ngân hàng yếu kém gồm: DongA Bank, Vietnam Construction Bank, Ocean Bank và Global Petro Bank.

Ba ngân hàng bị mua bắt buộc gồm: CBBank, OceanBank, GPBank.

Các ngân hàng được cho là sẽ tiếp nhận chuyển giao một trong bốn ngân hàng nói trên gồm Vietcombank, MB, VPBank, và HDBank.

Báo Nhà nước dẫn lời ông Phạm Quang Dũng – Chủ tịch HĐQT Vietcombank – cho biếtVietcombank đánh giá thời gian xử lý ngân hàng được tiếp nhận sẽ không quá 8 – 10 năm, để biến những tổ chức này thành các tổ chức tín dụng lành mạnh và hoạt động bình thường.

Phó Tổng giám đốc thường trực MB – ông Phạm Như Ánh được báo trong nước dẫn lời nói rằng Ban điều hành đang thực hiện thủ tục định giá ngân hàng chuyển giao bắt buộc.

“Thời gian định giá 11 tháng từ tháng 3/2023 và dự kiến cuối năm nay hoặc đầu năm 2024 thì việc định giá mới xong và MB mới có thể nhận chuyển giao bắt buộc được”– ông Ánh cho biết.

Chủ tịch HĐQT VPBank Ngô Chí Dũng nói với báo Nhà nước VPBank đang trong quá trình nghiên cứu, đề xuất cơ quan chức năng. Tại dự thảo đề án, trong bốn ngân hàng tham gia thì có hai ngân hàng được nới room ngoại lên 49% nhưng việc này còn phụ thuộc vào quá trình phê duyệt.

Ngân hàng HDBank đã trình Đại hội đồng cổ đông phương án góp không quá 9.000 tỷ đồng cho ngân hàng chuyển giao bắt buộc. Ngân hàng yếu kém sẽ hoạt động dưới hình thức ngân hàng trách nhiệm hữu hạn một thành viên do HDBank là chủ sở hữu 100% vốn điều lệ, là pháp nhân độc lập với HDBank.

---

Bà Nguyễn Phương Hằng và bốn đồng phạm chuẩn bị hầu toà

RFA
04/5/2023

Vụ Youtuber Nguyễn Phương Hằng sắp bị đưa ra xét xử 

VOV-RFA edited 

Toà án Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đang lên kế hoạch đưa vụ án Nguyễn Phương Hằng và bốn đồng phạm ra xét xử.  

Ngày 4/5, truyền thông cho hay Toà án nhân dân TP.HCM đã thụ lý hồ sơ vụ án Nguyễn Phương Hằng và bốn đồng phạm “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích hợp pháp của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” từ Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp. Theo đó, vụ án sẽ sớm được đưa ra xét xử.  

Theo hồ sơ của VKS, trong vụ án này, các bị can bị truy tố gồm: Nguyễn Phương Hằng (52 tuổi, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đại Nam); Nguyễn Thị Mai Nhi (trợ lý của bà Hằng), Lê Thị Thu Hà (nhân viên Công ty CP Đại Nam), Huỳnh Công Tân (Trưởng phòng Truyền thông Công ty CP Đại Nam), Đặng Anh Quân (giảng viên trường Đại học Luật TP.HCM).  

Cơ quan điều tra xác định bà Hằng đóng vai trò chủ mưu, cầm đầu trong vụ án này; những người còn lại với vai trò giúp sức. Riêng ông Đặng Anh Quân được nhận định, giúp sức tích cực cho bà Nguyễn Phương Hằng thực hiện hành vi phạm tội liên tục, nhiều lần trong thời gian dài, gây bức xúc trong dư luận xã hội, làm phức tạp tình hình trên không gian mạng, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình trật tự an toàn xã hội.  

Theo cáo trạng, từ khoảng tháng 3/2021, thông qua các tài khoản mạng xã hội, bị can Nguyễn Phương Hằng đã tổ chức nhiều buổi livestream phát ngôn trực tiếp về chuyện bí mật đời tư của nhiều cá nhân không đúng sự thật hoặc chưa được kiểm chứng. Trong số đó có ông Võ Nguyễn Hoài Linh (nghệ sĩ Hoài Linh), bà Nguyễn Thị Mỹ Oanh (ca sĩ Vy Oanh), bà Ðặng Thị Hàn Ni (cựu nhà báo – luật sư, thạc sĩ luật Hàn Ni), ông Huỳnh Minh Hưng (ca sĩ Ðàm Vĩnh Hưng), bà Trần Thị Thủy Tiên (ca sĩ Thủy Tiên) cùng chồng là Lê Công Vinh, ông Nguyễn Đức Hiển (Phó Tổng biên tập báo Pháp Luật TP.HCM), bà Ðinh Thị Lan, bà Lê Thị Giàu, bà Trương Việt Hà… Trong quá trình điều tra, bà Nguyễn Phương Hằng khai nhận các thông tin đã phát ngôn về các cá nhân trên là do đọc trên mạng Internet, báo chí và nằm mơ, chưa được kiểm chứng và không có căn cứ.  

Đại diện cơ quan điều tra Công an TPHCM cho biết đối với các cá nhân sử dụng kênh YouTube để chia sẻ thông tin liên quan đến bà Hằng nhằm mục đích “câu like”, tăng thu nhập, hiện Công an TP.HCM và các đơn vị chức năng liên quan đang xác minh, làm rõ để xử lý.

---

Văn Bút Hoa Kỳ xếp Việt Nam nhóm bắt bớ người viết nhiều nhất thế giới 

VOA Tiếng Việt 

PEN America xếp Việt Nam vào nhóm 10 quốc gia đáng quan ngại nhất trên thế giới về việc đàn áp các tác giả, nhà báo, với 16 người đang bị chính quyền giam cầm và 27 người đang đối mặt với nguy hiểm. 

Văn bút Hoa Kỳ (PEN America) vừa xếp Việt Nam vào nhóm 10 quốc gia đáng quan ngại nhất trên thế giới về việc đàn áp các tác giả, nhà báo, với 16 người đang bị chính quyền giam cầm và 27 người đang đối mặt với nguy hiểm, chỉ sau Trung Quốc, Iran, và Ả Rập Xê Út.

Bảng xếp hạng “Tự do Sáng tác 2022” công bố vào cuối tháng 4/2023 kèm theo báo cáo về phần Việt Nam của Văn Bút Hoa Kỳ viết: “Chính phủ Việt Nam tiếp tục bắt giữ và bỏ tù người viết vì đã đưa ra những phát biểu chỉ trích chính phủ Việt Nam, hành vi này bị coi là “tuyên truyền chống nhà nước” theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự Việt Nam 2015”.

“Số lượng người viết bị giam giữ tại Việt Nam trong năm 2022 là 16 người. Tương quan với việc chính phủ tăng cường truy cập vào dữ liệu nền tảng, dường như đã có sự gia tăng các vụ bắt giữ và bỏ tù các nhà bình luận trực tuyến tại Việt Nam. Gần như tất cả những người viết bị cầm tù ở Việt Nam—15 trong số 16 người—đều là nhà bình luận trên mạng”, Văn Bút Mỹ cho biết.

Tổ chức này nêu các trường hợp của ông Bùi Văn Thuận, Trần Hoàng Huấn, Lê Mạnh Hà bị phạt tù dài hạn trong năm 2022 hay trường hợp của ông Nguyễn Lân Thắng trong năm nay với cáo buộc “Tuyên truyền chống nhà nước” theo Điều 117 Bộ Luật Hình sự. Tổ chức này cũng nêu trường hợp của nhà báo Lê Anh Hùng và Phạm Đoan Trang.

“Chính phủ Việt Nam kiểm soát hiệu quả tất cả các phương tiện truyền thông truyền thống, bao gồm báo chí, truyền hình, đài phát thanh và các ấn phẩm khác. Chính quyền Việt Nam giám sát các không gian trực tuyến để kiểm duyệt và giám sát nội dung trực tuyến” tổ chức này cho biết thêm.

Văn Bút Mỹ cũng ghi nhận việc chính phủ Việt Nam gia tăng áp lực lên các nền tảng công nghệ, yêu cầu nhanh chóng xóa nội dung cụ thể hoặc quyền truy cập vào dữ liệu cá nhân của người dùng trực tuyến. “Tại Việt Nam, chính phủ yêu cầu các nền tảng gỡ bỏ nội dung “tin giả” trong vòng 24 giờ, đồng thời những tiếng nói bất đồng chính kiến bị quấy rối và báo cáo sai sự thật bởi các lực lượng dân quân kỹ thuật số ủng hộ chính phủ”.

Pen America, tổ chức có trụ sở tại New York với hơn 100 năm thâm niên, tập hợp hơn 7,500 tác giả, nhà báo, cũng lên án Lực lượng 47, một nhóm do Tổng cục Chính trị Quân đội Việt Nam lãnh đạo, được thành lập theo một chỉ thị cùng tên vào năm 2016, hậu thuẫn quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam trên mạng xã hội.

Lực lượng 47 được giao nhiệm vụ chống lại sự chỉ trích chính phủ trên các nền tảng MXH, chủ yếu là Facebook và YouTube, và có bằng chứng cho thấy Lực lượng 47 “đã mở rộng đáng kể trong những năm qua” với sự ra đời của lữ đoàn dân sự E47.

Văn Bút Mỹ cho biết Blogger Mẹ Nấm, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, người dù đã sống lưu vong ở Mỹ, nhưng vẫn bị chính quyền nhắm mục tiêu vì bị “báo cáo” hàng loạt trên trang Facebook và kênh YouTube của bà, và bà nghi ngờ “các phóng viên” thuộc Lực lượng 47 là người ra tay.

Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa phản hồi ngay yêu cầu bình luận của VOA về bảng xếp hạng này.

Bà Trịnh Thị Nhung, vợ của ông Bùi Văn Thuận, nói với VOA về bản án 8 năm tù đối với chồng bà và nguy cơ bị kết tội theo Điều 117 đối với những người viết trên mạng.

“Khi thấy tòa án kết án anh Bùi Văn Thuận với mức án cao như vậy thì tôi rất phẫn nộ”.

“Tôi nghĩ rằng bất cứ ai cũng có thể trở thành nạn nhân của điều luật này. Những người muốn bày tỏ ý kiến trái chiều đều hoàn toàn có thể sẽ bị kết tội”.

“Tòa án Việt Nam ủng hộ xu hướng phạt tù dài hạn bất chấp sự lên án từ Văn phòng Cao ủy Nhân quyền LHQ và các tổ chức nhân quyền”, PEN America viết.

Văn Bút Hoa Kỳ khuyến nghị Việt Nam hủy bỏ Điều 117 của BLHS, điều khoản được dùng để hình sự hóa các cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước”, đồng thời kêu gọi các nhà lập pháp Hoa Kỳ tái giới thiệu và thông qua Dự luật Nhân quyền Việt Nam, và yêu cầu Chính phủ Việt Nam tuân thủ các quyên tắc nhân quyền và tự do ngôn luận như một yếu tố nền tảng của mối quan hệ song phương giữa hai nước.

Trong bảng xếp hạng 2022 của Văn Bút Mỹ, ngoài Việt Nam, hai nước Belarus và Myanmar cũng có 16 người viết bị giam cầm, đồng hạng 4 trên thế giới.

Hôm 3/5, tổ chức Phóng viên Không biên giới (RSF) xếp Việt Nam vào gần cuối bảng về tự do báo chí 2023, đứng thứ 178/180 quốc gia, chỉ trên Trung Quốc và Triều Tiên.

https://www.voatiengviet.com

---

VNTB – Nhà đầu tư nước ngoài rời Việt Nam

29.04.2023 5:26

Hàn Lam

(VNTB) – Những ngày cuối của tháng tư này, hai nhà đầu tư nước ngoài trong ngành thương mại dịch vụ công bố… rời Việt Nam.

Hệ lụy của tụng ca?

Trước làn sóng dịch chuyển của dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) sau đại dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ – khi ấy là ông Nguyễn Xuân Phúc đã quyết định thành lập tổ công tác đặc biệt về thu hút FDI và giao các cơ quan chức năng xây dựng ngay đề án thu hút dòng vốn quan trọng này.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng yêu cầu trong quá trình phục hồi phát triển kinh tế sau dịch, các tỉnh, thành phố trong vùng kinh tế trọng điểm của cả nước phải đặt mục tiêu thu hút đầu tư của các tập đoàn lớn, trở thành những điểm thu hút đầu tư, đón đầu dòng dịch chuyển vốn đầu tư khu vực và toàn cầu, biến thách thức thành cơ hội.

Thời điểm đó, ông Nguyễn Xuân Phúc đã cùng hòa nhịp với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong những phát biểu đầy phấn khích kiểu ‘Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời vẫn đang tỏa sáng ở Việt Nam’. Theo đó, Thủ tướng Phúc từng hô hào rằng sau hơn 30 năm mở cửa, hội nhập và cải cách môi trường kinh doanh, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài, dòng vốn FDI ngày càng khẳng định vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế – xã hội của đất nước…

Báo chí Việt Nam khi đó đã dẫn nguồn từ báo chí nước ngoài để ‘bè theo’ cho thấy sự hồ hởi là không khí tràn ngập trong khúc tụng ca ở nền chính trị của Việt Nam dưới nhiệm kỳ liên tiếp thứ ba của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Theo đó, báo chí Việt Nam dẫn nguồn từ Nikkei Asia và cho rằng năm 2021, nền kinh tế các nước Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng, đang hướng đến mục tiêu tăng trưởng mạnh trở lại như giai đoạn chưa xảy ra đại dịch Covid-19.

Việt Nam tiếp tục được dự báo sẽ dẫn đầu về tăng trưởng kinh tế ở Đông Nam Á. Năm 2020, dù phải thực hiện mục tiêu kép: vừa phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội, phấn đấu đạt tăng trưởng ở mức cao nhất; vừa quyết liệt phòng, chống dịch bệnh, Việt Nam vẫn đạt được mức tăng trưởng 2,9%, nhờ thành công trong phòng chống dịch bệnh cũng như xuất khẩu mạnh mẽ sản phẩm điện tử và các mặc hàng tiêu dùng, tiếp tục phấn đấu cho mục tiêu tăng trưởng 6,5%…

Tin tức tường thuật trên báo chí phủ gam hồng đối với các cuộc gặp gỡ về vấn đề đầu tư phát triển, tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động với lãnh đạo các tỉnh, thành phố. Khi đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc luôn nhấn mạnh đến hình ảnh một môi trường Việt Nam mở cửa, kinh doanh năng động và thông thoáng để lôi kéo thật nhiều “đại bàng” (doanh nghiệp lớn) về làm tổ.

Vì sao họ rời Việt Nam?

Củng cố thêm niềm tin trên, hồi hạ tuần tháng 3-2023, một phái đoàn gồm hơn 50 doanh nghiệp Mỹ đã đến Việt Nam, trong đó có các công ty quốc phòng, dược phẩm và công nghệ đã sang Việt Nam để thảo luận về các cơ hội đầu tư và kinh doanh theo chương trình hàng năm do Hội đồng Kinh doanh Mỹ – ASEAN tổ chức.

Thế nhưng rồi đến hạ tuần tháng 4-2023, trong không khí cả nước ‘ăn lễ’, thật bất ngờ khi báo chí đồng loạt đăng tin chủ chuỗi trung tâm thương mại Parkson Việt Nam nộp đơn phá sản; và khách sạn liên doanh đầu tiên giữa Việt Nam và Australia được khai trương vào năm 1991 tại trung tâm TP.HCM tuyên bố “khép lại hành trình phục vụ khách hàng”. Đây là một khách sạn thuộc Norfolk Group, tập đoàn quốc tế trong lĩnh vực đầu tư, phát triển và quản lý các dự án bất động sản ở Việt Nam và Australia, bắt đầu hoạt động tại Việt Nam từ năm 1990.

Không chỉ Norfolk mà nhiều khách sạn khác ở trung tâm TP.HCM cũng đóng cửa thời gian dài và ngừng hẳn hoạt động kinh doanh. Không ít khách sạn trên “đất vàng” như đường Bùi Viện, Đỗ Quang Đẩu, Lê Thánh Tôn, Lý Tự Trọng… đều treo bảng sang nhượng đã nhiều tháng, và dần xuống cấp theo thời gian.

Nếu như Norfolk có chặng đường làm ăn tại TP.HCM được 30 năm, thì chỉ sau 18 năm hoạt động, Parkson Việt Nam đã phải nộp đơn phá sản trước những khó khăn về môi trường kinh doanh.

Parkson Retail Asia (PRA), công ty con được niêm yết tại Singapore do Parkson Holding sở hữu 67,96%, cho biết tập đoàn Parkson sẽ rời khỏi Việt Nam sau 18 năm hoạt động do không đạt kết quả thuận lợi về thương mại. Công ty TNHH Parkson Việt Nam (PRA sở hữu 100% vốn) đã đệ đơn lên tòa án tại TP.HCM và bắt đầu thủ tục phá sản tự nguyện hôm 28-4-2023.

Theo giải thích của Chủ tịch điều hành PRA Tan Sri William Cheng, tập đoàn đánh giá và xác định việc duy trì hoạt động tại Việt Nam không khả thi về mặt thương mại. Do đó, hội đồng quản trị Parkson Việt Nam thống nhất việc nộp đơn phá sản mang lại lợi ích tốt nhất cho công ty.

Trong năm tài chính 2022, các hoạt động tại Việt Nam ghi nhận khoản lỗ trước thuế 1,72 triệu USD trong khi cùng kỳ năm trước lãi trước thuế 10,27 triệu USD. Doanh thu công ty cũng giảm từ 7,57 triệu USD vào năm 2021 xuống còn 1,8 triệu USD vào năm ngoái…

Quê Hương tổng hợp

---

Việt Nam phản đối Australia phát hành tiền xu có hình cờ Việt Nam Cộng Hòa 

04/5/2023 

VOA Tiếng Việt 

Phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng (MOFA via Bao Quoc te) 

Việt Nam phản đối việc hai cơ quan thuộc Kho bạc và Bưu chính Australia phát hành tiền xu có in cờ Việt Nam Cộng hòa nhân dịp Canberra kỷ niệm 50 năm kết thúc tham chiến ở miền nam Việt Nam năm 1973.

Hôm 4/5, Phó Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng nói: “Chúng tôi lấy làm tiếc và kiên quyết phản đối việc Công ty Royal Australia Mint và Bưu chính Australia đã phát hành các vật phẩm với hình ảnh “cờ vàng”, cờ của một chế độ đã không còn tồn tại”.

(more…)

02/5/2023

Một lớp học tại Hà Nội (minh hoạ) 

AFP 

Tháng 8 năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam công bố “Chương trình giáo dục phổ thông môn lịch sử”. Trong chương trình này, Bộ Giáo dục xác định sẽ dạy cho học sinh các kỹ năng “tư duy lịch sử” (historical thinking skills) và “tư duy phản biện” (critical thinking skills.) 

(more…)

02/5/2023 – VOA Tiếng Việt 

Các quan chức USCIRF họp báo trực tuyến công bố báo cáo 2023, ngày 1/5/2023. 

Hôm 1/5, Uỷ hội Tự do Tôn giáo Quốc tế của Hoa Kỳ (USCIRF) tiếp tục kết luận và khuyến nghị Bộ Ngoại giao Mỹ đưa Việt Nam vào danh sách Quốc gia Cần quan tâm Đặc biệt (CPC) vì tình trạng vi phạm tự do tôn giáo “nghiêm trọng, có hệ thống và đang tiếp diễn”.

(more…)